ប្រសិទ្ធភាពនៃថ្នាំចាក់ពន្យារកំណើត
ថ្នាំចាក់គ្រប់ប្រភេទមានប្រសិទ្ធភាពបង្ការការមានផ្ទៃពោះ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ អ្នកត្រូវតែចាំថាត្រូវចាក់ឲ្យទៀងទាត់តាមពេលកំណត់ និងទាន់ពេលវេលា។ នៅពេលប្រើជាប្រចាំ ការចាក់ថ្នាំពន្យារកំណើតប្រចាំខែមានប្រសិទ្ធភាព ៩៧% ក្នុងការការពារការមានផ្ទៃពោះ ខណៈពេលដែលការចាក់ថ្នាំប្រូចេសស្តេរ៉ូនមានប្រសិទ្ធភាព ៩៦%។ ហានិភ័យនៃការមានផ្ទៃពោះក៏កើនឡើងផងដែរ នៅពេលដែលអ្នកខកខានធ្វើការចាក់ថ្នាំតាមពេលកំណត់។
អត្ថប្រយោជន៍ផ្សេងទៀតនៃការចាក់ថ្នាំពន្យារកំណើតប្រចាំខែគឺស្រដៀងគ្នាទៅនឹងថ្នាំគ្រាប់ពន្យារកំណើតផ្សំ។ ភាពខុសគ្នាតែមួយគត់គឺនៅក្នុងឥទ្ធិពលនៃថ្នាំទាំងពីរប្រភេទនេះទៅលើថ្លើម។ ដោយសារថ្នាំចាក់មិនត្រូវបានចូលទៅតាមមាត់ ហេតុនេះវាក៏មានឥទ្ធិពលតិចតួចបំផុតទៅលើថ្លើមដែរ ដែលខុសពីថ្នាំគ្រាប់ពន្យារកំណើត [7] ។
អត្ថប្រយោជន៍ពិសេសនៃថ្នាំចាក់ប្រូចេសស្ទីន (Progestin-only injectables)
អត្ថប្រយោជន័សុខភាព
វាមានអត្ថប្រយោជន៍សម្រាប់ស្រ្តីដែលមិនអាចប្រើប្រាស់វិធីសាស្រ្តពន្យារកំណើតដែលមានអរម៉ូនអេស្ត្រូសែន (estrogen)។
វាអាចប្រើប្រាស់នៅពេលស្រ្តីកំពុងបំបៅដោះកូនបាន ចាប់ផ្តើមពី ប្រាំមួយសប្តាហ៍បន្ទាប់ពីការសម្រាលកូន។
DMPA:
- វាល្អសម្រាប់ស្រ្តីដែលមានសម្ពាធឈាមលើស ១៦០/១១០ mmHg
- វាអាចកាត់បន្ថយការឈឺចាប់ខ្លាំងក្លានៃជម្ងឺគ្រប់ឈាមខូចរូបរាង (sickle cell disease) ក្នុងចំណោមស្រ្តីដែលមានជម្ងឺនេះ
- វាអាចកាត់បន្ថយរោគសញ្ញាពាក់ព័ន្ធនឹងជម្ងឺភ្នាសរដូវលូតលាស់នៅខុសកន្លែងដូចជា (ការមករដូវមិនទៀង
- ទាត់ និង ការឈឺចាប់នៅអាងត្រគៀក)
- វាអាចជួយការពារអ្នកពីជម្ងឺមហារីកភ្នាសស្បូន
- វាអាចជួយការពារអ្នកពីដុំសាច់នៅក្នុងស្បូន
- វាអាចជួយការពារអ្នកពីជម្ងឺស្លេកស្លាំងដោយសារកង្វះជាតិដែក និង
- វាអាចជួយកាត់បន្ថយភាពញឹកញាប់នៃការប្រកាច់នៅក្នុងស្រ្តីដែលមានជម្ងឺឆ្គួតជ្រូក [8]។
ក្រៅពីផ្តល់ការបង្ការពីការមានផ្ទៃពោះ និង ហានិភ័យដែលពាក់ព័ន្ធ NET-EN
- វាអាចជួយការពារអ្នកពីជម្ងឺស្លេកស្លាំងដោយសារកង្វះជាតិដែក
- វាអាចផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ផ្សេងៗទៀតជាច្រើនស្រដៀងទៅនឹងអត្ថប្រយោជន៍របស់ DMPA ដែរ។
អត្ថប្រយោជន៍របៀបរស់នៅ
ការចាក់ថ្នាំពន្យារកំណើតគឺជាជម្រើសដ៏ល្អសម្រាប់អ្នកដែលកំពុងស្វែងរកវិធីសាស្រ្តពន្យារកំណើតរយៈពេលខ្លី។ ថ្នាំចាក់ពន្យារកំណើតនឹងបង្ការការមានផ្ទៃពោះពី ៤ ទៅ ១៣ សប្តាហ៍។
វាចំណាយកម្លាំងតិចបំផុតដើម្បីប្រើប្រាស់។ អ្នកគ្រាន់តែត្រូវចងចាំថាអ្នកត្រូវចាក់ថ្នាំឲ្យទៀងទាត់តាមពេលកំណត់តែប៉ុណ្ណោះ (អាស្រ័យលើប្រភេទរបស់វា)។ អ្នកមិនចាំបាច់បារម្ភអំពីអ្វីមុននឹងពេលរួមភេទនោះទេ។
ថ្នាំចាក់់ប្រូចេសស្ទីនសុទ្ធ មិនរងឥទ្ធិពលប៉ះពាល់ពីថ្នាំដទៃនោះទេ។
ការចាក់ថ្នាំអាចជាជម្រើសដ៏ល្អ ប្រសិនបើអ្នកមិនចង់លេបថ្នាំជារៀងរាល់ថ្ងៃ។ អ្នកគ្រាន់តែចាំថាត្រូវទៅមណ្ឌលថែទាំសុខភាពរបស់អ្នកដើម្បីចាក់ថ្នាំតែប៉ុណ្ណោះ។
វាមិនរំខានដល់ការរួមភេទនោះទេ។
វាអាចលាក់លាមបានល្អ មនុស្សភាគច្រើនមិនអាចមើលដឹងថាវានៅទីនោះទេ។ អ្នកមិនចាំបាច់រញ៉េររញ៉ៃច្រើនមុនពេលរួមភេទ ដូចជាការហែកកញ្ចប់ស្រោមអនាម័យនោះទេ។
តើថ្នាំប្រឆាំងនឹងបាក់តេរីអាចប៉ះពាល់ដល់ការចាក់ថ្នាំពន្យារកំណើតរបស់ខ្ញុំដែរឬទេ?
ក្រុមថ្នាំប្រឆាំងបាក់តេរី Rifamycin ។ ថ្នាំប្រឆាំងបាក់តេរីភាគច្រើនមិនកាត់បន្ថយប្រសិទ្ធភាពនៃមធ្យោបាយពន្យារកំណើតអរម៉ូននោះទេ។ លើកលែងតែក្រុមថ្នាំប្រឆាំងបាក់តេរី Rifamycin តែមួយគត់។ ក្រុមថ្នាំនោះមានដូចជា rifabutin rifapentine និង Rifampicin។ នេះជាប្រភេទថ្នាំដែលត្រូវបានប្រើប្រាស់ក្នុងការព្យាបាលជម្ងឺឆ្លងដោយបាក់តេរី ជាពិសេសការព្យាបាលជម្ងឺរបេង។ វាមានដំណើរការអាចបង្កើតឲ្យមានការបញ្ចេញអង់ស៊ីមជាច្រើនដែលប៉ះពាល់ដល់កម្រិតអរម៉ូនក្នុងឈាម។ ការប្រើប្រាស់ Rifamycin នៅពេលដែលកំពុងចាក់ថ្នាំពន្យារកំណើត នឹងកាត់បន្ថយប្រសិទ្ធភាពរបស់ថ្នាំពន្យារកំណើតបាន ហើយនឹងបង្កើនហានិភ័យនៃការមានផ្ទៃពោះដែលមិនបានគ្រោងទុកមុន។ ថ្នាំប្រឆាំងបាក់តេរីក្រុមនេះនឹងមិនប៉ះពាល់ដល់ប្រសិទ្ធភាពរបស់ថ្នាំចាក់ប្រូចេសស្តីនសុទ្ធនោះទេ។
ប្រសិនបើអ្នកកំពុងប្រើប្រាស់ថ្នាំប្រឆាំងបាក់តេរី Rifamycin ខណៈពេលកំពុងប្រើវិធីពន្យារកំណើតអរម៉ូនផ្សំ សូមប្រើវិធីសាស្ត្ររបាំងការពារ ដូចជាស្រោមអនាម័យ ឬ អំឡុងពេលព្យាបាលរបស់អ្នក ហើយរយៈពេល 28 ថ្ងៃទៀតបន្ទាប់ពីបញ្ចប់ការព្យាបាលរបស់អ្នក។ ប្រសិនបើការព្យាបាលរបស់អ្នកតម្រូវឱ្យបន្តលើសពីពីរខែ។ ពិភាក្សាជាមួយអ្នកផ្តល់សេវាថែទាំសុខភាពរបស់អ្នកអំពីការប្តូរទៅវិធីពន្យារកំណើតផ្សេងជាមួយអ្នកផ្តល់សេវាថែទាំសុខភាពរបស់អ្នក។
តើឱកាសនៃការមានផ្ទៃពោះបន្ទាប់ពីការឈប់ចាក់ថ្នាំពន្យារកំណើតមានប៉ុន្មានដែរ?
នៅពេលដែលអ្នកឈប់ចាក់ថ្នាំហើយ វាអាចមានការពន្យារការមានសមត្ថភាពក្នុងការអាចមានផ្ទៃពោះបានឡើងវិញរបស់អ្នក ហើយអ្នកប្រហែលជាត្រូវរង់ចាំយូរជាងនេះមុនពេលអ្នកអាចមានផ្ទៃពោះបាន។ ជាធម្មតា DMPA នឹងបណ្តាលឱ្យមានការពន្យារការមានផ្ទៃពោះប្រហែល ៤ ទៅ ១២ ខែ ខណៈពេលដែល NET-EN និងការចាក់ប្រចាំខែនឹងបណ្តាលឱ្យមានការពន្យារពេលមួយខែបើប្រៀបធៀបទៅនឹងវិធីសាស្រ្តពន្យារកំណើតផ្សេងទៀត។ ស្ត្រីដែលឈប់ចាក់ពន្យារកំណើត គួរតែប្រើវិធីសាស្រ្តពន្យារកំណើតផ្សេងមួយទៀតភ្លាមៗ បើទោះបីជារដូវរបស់ពួកគេមិនទាន់ត្រលប់មកវិញក៏ដោយ [6] ។
តើថ្នាំចាក់ពន្យារកំណើតអាចជួយធ្វើឲ្យមុនលើមុខកាន់តែប្រសើរឡើងឬទេ?
ខុសពីថ្នាំពន្យារកំណើតអរម៉ូនផ្សេងទៀត ដូចជាកងទ្វារមាស បន្ទះបិតពន្យារកំណើត និងថ្នាំគ្រាប់ពន្យារកំណើតផ្សំ ការចាក់ថ្នាំពន្យារកំណើតមិនជួយដល់ការកើតមុននោះទេ។ ប្រសិនបើអ្នកងាយនឹងកើតមុន ការពិភាក្សាអំពីជម្រើសពន្យារកំណើតរបស់អ្នកជាមួយអ្នកផ្តល់សេវាថែទាំសុខភាពរបស់អ្នកគឺជារឿងសំខាន់។
