ការវះកាត់បំពង់មេជីវិតគឺជាការវះកាត់ដ៏រហ័ស និងភាគច្រើនគ្មានការឈឺចាប់នោះទេ។ អ្នកនឹងត្រូវគេចាក់ថ្នាំស្ពឺកឲ្យត្រង់កន្លែងដែលគេត្រូវវះ ហើយគេនឹងធ្វើពេលអ្នកមានស្មារតីដឹងខ្លួនធម្មតា។ វាត្រូវចំណាយពេល ១០ ទៅ ៣០ នាទី។ ដោយផ្អែកលើប្រភេទនៃនីតិវិធី ការវះកាត់អាចធ្វើឡើងនៅក្នុងគ្លីនិក ឬនៅមណ្ឌលថែទាំសុខភាព ហើយអ្នកគួរតែអាចត្រឡប់ទៅផ្ទះវិញនៅថ្ងៃតែមួយបន្ទាប់ពីវះកាត់រួច។
តើគេត្រៀមខ្លួនដូចម្តេចខ្លះមុននឹងទទួលការវះកាត់បំពង់មេជីវិត?
មុនថ្ងៃវះកាត់ វាជារឿងសំខាន់ក្នុងការរៀបចំធ្វើការណាត់ជួបជាមួយអ្នកផ្តល់សេវាថែទាំសុខភាពរបស់អ្នក។
នៅពេលអ្នកមកតាមការណាត់ជួប អ្នកនឹងទទួលបានការប្រឹក្សាដែលជួយអ្នកក្នុងការសម្រេចចិត្តថាតើការវះកាត់បំពង់មេជីវិតគឺសាកសមសម្រាប់អ្នកដែរឬទេ។ ព័ត៌មានទាំងអស់ដែលមាន រួមទាំងហានិភ័យ និងអត្ថប្រយោជន៍ អ្វីដែលត្រូវរំពឹងក្នុងអំឡុងពេល និងក្រោយការវះកាត់ និងមូលហេតុដែលវាមានសារៈសំខាន់ក្នុងការប្រើវិធីសាស្រ្តពន្យារកំណើតមួយផ្សេងទៀតសម្រាប់រយៈពេល បីខែបន្ទាប់ពីការវះកាត់នឹងត្រូវបានផ្តល់ឲ្យអ្នកដោយអ្នកផ្តល់សេវា។
ការប្រឹក្សាដោយអ្នកផ្តល់សេវានឹងអនុញ្ញាតឲ្យអ្នកធ្វើការសម្រេចចិត្តប្រកបដោយការយល់ដឹង ហើយដែលអាចនាំឲ្យអ្នកធ្វើការផ្លាស់ប្តូរចិត្តរបស់អ្នកគ្រប់ពេល វេលាទាំងអស់មុននឹងដល់ពេលវះកាត់។ ប្រសិនបើអ្នកផ្លាស់ប្តូរចិត្ត អ្នកនៅតែមានសិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មាន និងសេវាកម្មពន្យារកំណើតផ្សេងបាន។ អ្នកអាចសម្រេចចិត្តភ្លាមៗ ឬទៅផ្ទះ ហើយពិចារណាសិនក៏បាន។
អ្នកផ្តល់សេវាថែទាំសុខភាពរបស់អ្នកក៏នឹងធ្វើការត្រួតពិនិត្យរាងកាយទូទៅផងដែរ (រួមទាំងការពិនិត្យលើប្រដាប់បន្តពូជ) និងយកប្រវត្តិវេជ្ជសាស្ត្ររបស់អ្នក។ ត្រូវប្រាកដថាអ្នកប្រាប់អ្នកផ្តល់សេវាថែទាំសុខភាពរបស់អ្នកអំពីថ្នាំណាមួយដែលអ្នកកំពុងប្រើប្រាស់ ឬការព្យាបាលណាមួយដែលអ្នកកំពុងតែមាន។
ប្រសិនបើអ្នកសម្រេចចិត្តវះកាត់ អ្នកនឹងតម្រូវឲ្យចុះហត្ថលេខាលិខិតបញ្ជាក់ការយល់ព្រមរបស់អ្នក។ នៅកន្លែងថែទាំសុខភាពមួយចំនួន ទាំងអ្នក និងអ្នកផ្តល់សេវាថែទាំសុខភាពរបស់អ្នកនឹងត្រូវតម្រូវឲ្យចុះហត្ថលេខាលើលិខិតបញ្ជាក់យល់ព្រម។
នៅពេលដែលអ្នកបានផ្តល់ការយល់ព្រមរួចហើយ អ្នកអាចកំណត់កាលបរិច្ឆេទសម្រាប់ធ្វើការវះកាត់បាន។ អ្នកនឹងត្រូវបានណែនាំពីរបៀបរៀបចំខ្លួនមុននឹងចូលវះកាត់ដែលមានដូចជា៖
– ស្លៀកសំលៀកបំពាក់ដែលធ្វើឲ្យអ្នកស្រួលធ្វើចលនា។
– លេបថ្នាំតាមវេជ្ជបញ្ជា និង យោបល់របស់អ្នកផ្តល់សេវាថែទាំសុខភាព។
– រក្សាអនាម័យឲ្យបានល្អ។ ងូតទឹកមុនពេលទៅតាមការណាត់ថ្ងៃវះកាត់ ហើយកាត់រោមនៅប្រដាប់ភេទដែលអាចបាំងពងស្វាស។
– រៀបចំមធ្យោបាយធ្វើដំណើរទៅ និងមកពីមណ្ឌលថែទាំសុខភាពវិញ។
ជំហានបន្ទាប់គឺត្រូវទៅជួបអ្នកផ្តល់សេវាថែទាំសុខភាពរបស់អ្នកដើម្បីចាប់ផ្តើមធ្វើការវះកាត់។
វិធីសាស្រ្តក្នុងការវះកាត់បំពង់មេជីវិត
បច្ចេកទេសវះកាត់មានពីរប្រភេទ គឺការវះកាត់ដោយមិនប្រើកាំបិតឆូតស្បែក និងការវះកាត់ដោយធ្វើការឆូតស្បែកដោយកាំបិត (7)។
ការវះកាត់បំពង់មេជីវិតដោយមិនប្រើកាំបិតឆូតស្បែក
ត្រូវបានគេស្គាល់ផងដែរថាជាបច្ចេកទេស «ចោះចូលទៅកាន់បំពង់មេជីវិត» វិធីសាស្ត្រកាត់បំពង់មេជីវិតដោយគ្មានកាំបិតឆូតនេះ មានន័យថាគេចោះរន្ធតូចមួយដែលឈានដល់បំពង់ (vasa deferentia) ដែលនាំមេជីវិតឈ្មោលទៅកាន់លិង្តតែម្តង។ បន្ទាប់មកបំពង់មេជីវិតត្រូវបានចងនិងកាត់ឬ ដុតដើម្បីបិទចុង។
នីតិវិធីនេះចំណាយពេលយ៉ាងហោចណាស់ ២០ នាទី។
បច្ចេកទេសនៃការវះកាត់នេះកំពុងក្លាយជានីតិវិធីវះកាត់បំពង់មេជីវិតលក្ខណៈស្ដង់ដារនៅទូទាំងពិភពលោក ហើយ ខុសពីបច្ចេកទេសនៃការប្រើកាំបិតឆូតស្បែក បច្ចេកទេសនេះមានតែស្នាមចោះតូចមួយប៉ុណ្ណោះដែលត្រូវបានធ្វើឡើងទៅលើថង់ពងស្វាស ហើយបច្ចេកទេសចាក់ថ្នាំស្ពឹកទៀតសោតត្រូវការចាក់ថ្នាំស្ពឺកតែមួយម្ជុលប៉ុណ្ណោះ មិនត្រូវការការចាក់ពីរដងនោះទេ។
មិនចាំបាច់ដេរដើម្បីបិទស្បែកទេ។ បច្ចេកទេសគ្មានកាំបិត ចំណាយពេលតិចជាង ធ្វើឲ្យមានស្នាមជាំ និងការឈឺចាប់តិចជាង ហើយមានឱកាសនៃការឆ្លងមេរោគ និងការមានដុំឈាមកក (កើតឡើងដោយសារមានការហូរឈាមច្រើនដែលបណ្តាលឲ្យហើម) តិចជាងបច្ចេកទេសប្រើកាំបិត។ ជាទូទៅ នីតិវិធីនេះត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាសះស្បើយលឿន និងគ្មានផលវិបាក។
កាវះកាត់បំពង់មេជីវិតដោយឆូតកាំបិត
ការវះកាត់ដោយប្រើកាំបិតឆូតស្បែក គឺជានីតិវិធីរហ័សដែលតម្រូវឲ្យអ្នកទៅជួបអ្នកផ្តល់សេវាថែទាំសុខភាព ប៉ុន្តែមិនតម្រូវឲ្យអ្នកស្នាក់នៅឆ្លងយប់នៅគ្លីនិក ឬ មន្ទីរពេទ្យនោះទេ។ វាត្រូវចំណាយពេល ២០ ទៅ ៣០ នាទី ហើយតម្រូវឲ្យមានការចាក់ថ្នាំស្ពឹកនៅត្រង់កន្លែងវះ។ អ្នកផ្តល់សេវាថែទាំសុខភាពនឹងធ្វើការវះឆូតលើស្បែកថង់ពងស្វាសចំនួនពីរឆ្នូត ហើយបន្ទាប់មកគេនឹងធ្វើការកាត់ និងយកចេញ មួយផ្នែកដែលមានប្រវែងខ្លី ពីបំពង់នីមួយៗ។
ចុងដែលនៅសល់ពីការកាត់បំពង់មេជីវិតហើយត្រូវបានចង ឬដុត (ដុតដោយកំដៅ ឬអគ្គិសនី) ដើម្បីការពារមេជីវិតឈ្មោលមិនឲ្យចូលទៅក្នុងទឹកកាម។ ដោយសារមេជីវិតឈ្មោលមិនអាចចេញមកបាន ដៃគូស្ត្រីនឹងមិនអាចមានផ្ទៃពោះឡើយ។
មិនថាវះកាត់ដោយបច្ចេកទេសមួយណាទេ ការវះកាត់បំពង់មេជីវិតនឹងរារាំងមេជីវិតឈ្មោលមិនឲ្យចូលទៅក្នុងទឹកកាម ប៉ុន្តែមេជីវិតឈ្មោលអាចនៅមានវត្តមាននៅក្នុងបំពង់មេជីវិតក្នុងរយៈពេលពីរទៅបីខែ។ អ្នកគួរតែប្រើវិធីសាស្រ្តពន្យារកំណើតណាមួយផ្សេងទៀត (ដូចជាស្រោមអនាម័យ) រយៈពេលបីខែ រហូតដល់មេជីវិតឈ្មោលលែងមាននៅក្នុងទឹកកាម (8)។
តើការវះកាត់បំពង់មេជីវិតមានការឈឺចាប់ដែរឬទេ?
ការវះកាត់បំពង់មេជីវិត ជាទូទៅមិនមានការឈឺចាប់ទេ។ យោងតាមគ្លីនិកផ្នែកជម្ងឺតម្រង់នោម និង ការវះកាត់បំពង់មេជីវិតជាន់ខ្ពស់ (Advanced Urology Vasectomy Clinic) អ្នកប្រហែលជាមានអារម្មណ៍ថាមានការឈឺដូចគេក្តិចបន្តិចក្នុងអំឡុងពេលចាក់ថ្នាំស្ពឺក។ បុរសមួយចំនួនបានរាយការណ៍ថាមានអារម្មណ៍ដូចមានគេទាញនៅពេលដែលបំពង់មេជីវិត vasa deferentia របស់ពួកគេកំពុងត្រូវបានទាញចេញមកក្រៅថង់ពងស្វាស។ ប៉ុន្តែអារម្មណ៍នេះមានរយៈពេលតែពីរបីវិនាទីប៉ុណ្ណោះ។
តើខ្ញុំអាចរំពឹងទុកអ្វីខ្លះបន្ទាប់ពីការវះកាត់បំពង់មេជីវិត?
“អ្នកអាចមានការឈឺចាប់ មានស្នាមជាំ និងហើមបន្ទាប់ពីធ្វើការវះកាត់រួចហើយ។ អាការៈទាំងនេះអាចត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយថ្នាំបំបាត់ការឈឺចាប់ ហើយជាធម្មតានឹងបាត់ទៅវិញក្នុងរយៈពេលពីរថ្ងៃ។ ការហើមអាចត្រូវបានកាត់បន្ថយដោយការស្អំទឹកកកលើតំបន់ដែលមានបញ្ហា។ អ្នកក៏អាចពាក់ខោតឹងៗដើម្បីទប់ពងស្វាសកុំឲ្យមានចលនាច្រើនពេក។
អ្នកគួរគ្រោងទុករយៈពេលសម្រាកពីរថ្ងៃទុកមុនដើម្បីឲ្យជាសះស្បើយបានល្អ។”
កន្លែងដែលត្រូវគេចុះនោះជាធម្មតានឹងជាសះស្បើយដោយខ្លួនឯង។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ អ្នកអាចមានបង់រុំរបួសដែលតម្រូវឲ្យផ្លាស់ប្តូរតាមដែលចាំបាច់។ ការហូរឈាមគួរតែថយចុះបន្តិចម្តងៗក្នុងរយៈពេល ២៤ ម៉ោងក្រោយវះកាត់។
អ្នកដែលបានវះកាត់បំពង់មេជីវិតហើយ អាចបន្តសកម្មភាពប្រចាំថ្ងៃបានធម្មតាវិញក្នុងរយៈពេលពីរថ្ងៃ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក្នុងរយៈពេលប្រហែលជាមួយសប្តាហ៍ អ្នកគួរជៀសវាងការធ្វើសកម្មភាពដែលប្រើកម្លាំងខ្លាំង ធ្វើការរួមភេទ និងធ្វើអ្វីៗដែលនាំអោយមានការបញ្ចេញទឹកកាម។ ការបញ្ចេញទឹកកាមឆាប់ពេកបន្ទាប់ពីការកាត់បំពង់មេជីវិត អាចធ្វើឲ្យរបូតថ្នេរដេររបស់អ្នក និងបង្កើនហានិភ័យនៃការឆ្លងមេរោគ និងផលវិបាកក្រោយការបំពង់មេជីវិតផ្សេងទៀត។
តើបន្ទាប់ពីការវះកាត់បំពង់មេជីវិតរយៈពេលប៉ុន្មានទើបអាចរួមភេទបានវិញ?
រយៈពេលនៃការអាចរួមភេទបាននេះប្រែប្រួលពីមនុស្សម្នាក់ទៅមនុស្សម្នាក់ទៀត។ ខណៈពេលដែលអ្នកមិនត្រូវរួមភេទរយៈពេល ៤៨ ម៉ោងក្រោយពេលវះកាត់ អ្នកគួរតែអាចរួមភេទដោយប្រើប្រាស់ការការពារក្នុងរយៈពេលមួយសប្តាហ៍បន្ទាប់ពីការវះកាត់។ អ្នកអាចរួមភេទដោយមិនបានការពាររយៈពេលបីខែបន្ទាប់ពីការវះកាត់បំពង់មេជីវិត ឬនៅពេលដែលការវិភាគទឹកកាមបានបង្ហាញថា មិនមានមេជីវិតឈ្មោលនៅក្នុងទឹកកាមទៀតនោះទេ។
នៅពេលអ្នកចាប់ផ្តើមរួមភេទម្តងទៀត អ្នក និងដៃគូរស្ត្រីរបស់អ្នកត្រូវតែបន្តប្រើវិធីសាស្ត្រពន្យារកំណើតផ្សេងទៀត រហូតដល់អ្នកផ្តល់សេវាថែទាំសុខភាពរបស់អ្នកអនុញ្ញាតអ្នកឲ្យឈប់បាន។
ការរភ្ជាប់បំពង់មេជីវិតឡើងវិញ
នេះជានីតិវិធីដែលបានធ្វើឡើងដើម្បីតភ្ជាប់បំពង់មេជីវិតឡើងវិញ។ ការតភ្ជាប់នៃបំពង់មេជីវិតវិញត្រូវបានធ្វើឡើងសម្រាប់ហេតុផលផ្សេងៗ រួមទាំងការផ្លាស់ប្តូរចិត្ត ការបាត់បង់កូនដែលគាត់មាន ការរៀបការម្តងទៀត ឬដើម្បីព្យាបាលការឈឺចាប់នៅពងស្វាសរ៉ាំរ៉ៃបន្ទាប់ពីការវះកាត់បំពង់មេជីវិត។
ការតភ្ជាប់បំពង់មេជីវិតឡើងវិញជាការតភ្ជាប់បំពង់ដែលដឹកជញ្ជូនមេជីវិតឈ្មោលពីពងស្វាសទៅក្នុងទឹកកាម។ នៅពេលដែលការតភ្ជាប់ឡើងវិញត្រូវបានធ្វើហើយ មេជីវិតឈ្មោលនឹងនៅមានវត្តមាននៅក្នុងទឹកកាមរបស់អ្នកឡើងវិញ ហើយអ្នកនឹងអាចមានផ្ទៃពោះបាន។ ខណៈពេលដែលការតភ្ជាប់បំពង់មេជីវិតឡើងវិញជាទូទៅមិនបណ្តាលឲ្យមានផលវិបាកធ្ងន់ធ្ងរណាមួយ វាអាចមានហានិភ័យមួយចំនួនរួមទាំង
– ការឆ្លងមេរោគនៅកន្លែងវះកាត់។ ការវះកាត់ណាក៏អាចមានហានិភ័យនៃ ការឆ្លងមេរោគក្រោយពីការធ្វើការវះកាត់ដែរ ប៉ុន្តែវាត្រូវបានព្យាបាលដោយថ្នាំប្រឆាំងបាក់តេរីបានយ៉ាងងាយស្រួល។
– ការឈឺចាប់រ៉ាំរ៉ៃ។ ការឈឺចាប់រ៉ាំរ៉ៃគឺជាហានិភ័យដ៏កម្រមួយបន្ទាប់ពីការតភ្ជាប់បំពង់មេជីវិតឡើងវិញ។
– អាចមានការហូរឈាមនៅក្នុងថង់ពងស្វាស។ នេះអាចបណ្តាលឲ្យមានដុំឈាមកក (កើតឡើងដោយសារមានការហូរឈាមច្រើនដែលបណ្តាលឲ្យហើម) ។ អ្នកអាចជៀសវាងបញ្ហានេះដោយធ្វើតាមការណែនាំក្រោយការវះកាត់ដែលផ្តល់ដោយអ្នកផ្តល់សេវាថែទាំសុខភាពរបស់អ្នក រួមទាំងការសម្រាកឲ្យបានគ្រប់គ្រាន់ ការធ្វើការទ្រទ្រង់ថង់ពងស្វាស និងការស្អំទឹកកកបន្ទាប់ពីការវះកាត់។ វាក៏មានសារៈសំខាន់ផងដែរក្នុងការស្វែងយល់ថាតើមានថ្នាំពង្រាវឈាមណាមួយដែលអ្នកនឹងត្រូវជៀសវាងមុន និងក្រោយការវះកាត់។
អត្រានៃការជោគជ័យនៃការតភ្ជាប់បំពង់មេជីវិតឡើងវិញ
ការតភ្ជាប់បំពង់មេជីវិតឡើងវិញមិនធានាថាអ្នកនឹងអាចផ្ទៃពោះនោះទេ។ លទ្ធភាពនៃការមានគភ៌បន្ទាប់ពីការតភ្ជាប់បំពង់មេជីវិតគឺអាស្រ័យលើកត្តាផ្សេងៗ រាប់បញ្ចូលទាំងរយៈពេលដែលបានកន្លងផុតទៅចាប់តាំងពីអ្នកបានកាត់បំពង់មេជីវិតចេញហើយ (កាលណាគាត់កាត់បំពង់ចេញកាន់តែយូរ ការតភ្ជាប់ឡើងវិញកាន់តែគ្មានប្រសិទ្ធភាព) វាក៏ផ្អែកទៅលើថាតើអ្នកមានបញ្ហាមិនមានកូនមុនពេលវះកាត់ឬអត់? អាយុរបស់ដៃគូរបស់អ្នក និងជំនាញ និងបទពិសោធន៍របស់គ្រូពេទ្យវះកាត់របស់អ្នកក្នុងការធ្វើការវះកាត់តភ្ជាប់បំពង់មេជីវិតឡើងវិញ។ អាស្រ័យលើកត្តាទាំងនេះ លទ្ធភាពនៃការមានផ្ទៃពោះបន្ទាប់ពីការតភ្ជាប់បំពង់មេជីវិតអាចមានចាប់ពី ៣០ ទៅ ៩០% (9) ។
