តើអ្វីទៅជាការវះកាត់បំពង់មេជីវិត?
ការវះកាត់បំពង់មេជីវិត ត្រូវបានគេស្គាល់ផងដែរថាជា «ការគ្រៀវ» ឬ «ការពន្យារកំណើតដោយវះកាត់សម្រាប់បុរស» គឺជាវិធីសាស្រ្តពន្យារកំណើតអចិន្ត្រៃយ៍ដែលរារាំងបំពង់ដែលដឹកជញ្ជូនមេជីវិតឈ្មោលចូលបំពង់បង្ហូរនោម។ ការធ្វើបែបនេះនឹងបង្ការមិនឲ្យនរណាម្នាក់មានផ្ទៃពោះបានទេ។ វាជាវិធីសាស្រ្តសាកសមសម្រាប់បុរសដែលមិនមានបំណងចង់មានកូន ឬកូនទៀតនោះទេ ក្នុងករណីដែលគាត់មានកូនរួចមកហើយ។ វាមិនរំខានដល់ការរួមភេទរបស់បុរសទាល់តែសោះ។
ការវះកាត់បំពង់មេជីវិតត្រូវបានធ្វើឡើងតាមរយៈនីតិវិធីវះកាត់ដែលមានលក្ខណៈសាមញ្ញ និងប្រកបដោយសុវត្ថិភាព ដែលត្រូវបានធ្វើឡើងដើម្បីបង្ការការមានផ្ទៃពោះជាអចិន្ត្រៃយ៍ និងមានប្រសិទ្ធភាពខ្លាំងបំផុត (1)។
នៅពេលការវះបំពង់មេជីវិតរួចរាល់ហើយ ការមានកូននឹងមិនរំពឹងថាអាចត្រឡប់មកវិញទេ ព្រោះនីតិវិធីគឺជាវិធីសាស្រ្តពន្យារកំណើតអចិន្ត្រៃយ៍។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ប្រសិនបើអ្នកចង់មានកូនឡើងវិញបន្ទាប់ពីការកាត់បំពង់មេជីវិតចេញហើយ អ្នកអាចតបំពង់មេជីវិតនោះឡើងិវិញ ឬធ្វើការយកមេជីវិតឈ្មោលដែលធ្វើឡើងជាផ្នែកមួយនៃការបង្កកំណើតសប្បនិម្មិត ។ ដំណើរការទាំងពីរនេះជាទូទៅមានតម្លៃថ្លៃ ពិបាកក្នុងការធ្វើ និងមិនអាចរកបាននៅកន្លែងជាច្រើន។ ប្រសិនបើអ្នកបានធ្វើការតបំពង់មេជីវិតឡើងវិញ ឬធ្វើការបង្កកំណើតសប្បនិម្មិត វាមិនធានាថាដឹងតែអាចមានកូនឡើងវិញនោះទេ (2)។
ហេតុអ្វីបានជាការវះកាត់បំពង់មេជីវិតជាជម្រើសដ៏ល្អ?
វាមានសារៈសំខាន់ណាស់ក្នុងការពិភាក្សាអំពីការវះកាត់បំពង់មេជីវិតជាមួយដៃគូរបស់អ្នក ហើយកំណត់ថាតើវាជាជម្រើសសមស្របសម្រាប់អ្នកដែរឬទេ។ ការវះកាត់បំពង់មេជីវិតអាចជាជម្រើសល្អ ប្រសិនបើ
– គ្រួសាររបស់អ្នកធំល្មមហើយ អ្នកមានកូនគ្រប់គ្រាន់ហើយ ឬអ្នកមិនចង់បានកូនទាល់តែសោះ។
– អ្នក និង/ឬដៃគូរបស់អ្នកមានជម្ងឺទាក់ទងនឹងហ្សែនដែលអ្នកមិនចង់ឲ្យតំណពូជទៅកាន់កូនរបស់អ្នក។
– ការមានផ្ទៃពោះអាចបង្កបញ្ហាសុខភាពធ្ងន់ធ្ងរដល់ដៃគូរបស់អ្នក។ ប្រសិនបើមានហេតុផលវេជ្ជសាស្រ្តណាមួយ ដែលតម្រូវមិនឲ្យអ្នក ឬដៃគូរបស់អ្នកមានផ្ទៃពោះនោះទេ ការវះកាត់បំពង់មេជីវិតអាចជាជម្រើសដ៏ល្អ។
លក្ខខណ្ឌដែលអាចផ្តល់សេវាវះកាត់បំពង់មេជីវិតខុសគ្នាពីប្រទេសមួយទៅប្រទេសមួយ ដោយប្រទេសខ្លះអនុញ្ញាតឲ្យទទួលបានសេវានេះក្នុងករណីជាច្រើន តែប្រទេសខ្លះទៀតមានការរឹតត្បិត និងមានលក្ខខណ្ឌតឹងតែងជាង។ ប្រទេសខ្លះមិនមានច្បាប់ច្បាស់លាស់ ហើយទុកការសម្រេចចិត្តក្នុងការផ្តល់សេវានេះដល់អ្នកផ្តល់សេវាថែទាំសុខភាពរបស់អ្នក។ ប្រសិនបើអ្នកកំពុងពិចារណាធ្វើការវះកាត់បំពង់មេជីវិត វាមានសារៈសំខាន់ណាស់ក្នុងការស្រាវជ្រាវអំពីច្បាប់ និងលក្ខខណ្ឌនៅក្នុងប្រទេសរបស់អ្នកអាចអនុញ្ញាតឲ្យអ្នកទទួលសេវាវះកាត់បំពង់មេជីវិតបាន (3) ។
តើអ្នកណាខ្លះអាចធ្វើការវះកាត់បំពង់មេជីវិតបាន?
ជាមួយនឹងការប្រឹក្សាត្រឹមត្រូវ បុរសណាក៏អាចវះកាត់បំពង់មេជីវិតបាន។ នេះរួមបញ្ចូលទាំង
– បុរសរៀបការឬមិនទាន់រៀបការ
– បុរសដែលមានឬគ្មានកូន
– បុរសទាំងក្មេង និងចាស់ (បុរសណាក៏ដោយដែលមានអាយុលើសពី ១៨ ឆ្នាំអាចធ្វើការវះកាត់បំពង់មេជីវិតបាន ហើយដរាបណាអ្នកកំពុងតែសកម្មខាងផ្លូវភេទ និងមានសុខភាពផ្លូវចិត្ត និងរាងកាយល្អ នោះមិនមានកំណត់ព្រំដែនអាយុដែលលែងឲ្យធ្វើការវះកាត់នោះទេ ហើយលក្ខខណ្ឌអនុញ្ញាតឲ្យត្រៀមខ្លួនសម្រាប់ការវះកាត់ គឺផ្អែកលើការវិនិច្ឆ័យរបស់អ្នកផ្តល់សេវាថែទាំសុខភាពរបស់អ្នក);
– មានឬមិនមានការអនុញ្ញាតពីដៃគូ;
– បុរសដែលមានជម្ងឺវិបត្តិរូបរាងកោសិកាឈាមក្រហម (sickle cell disease);
– បុរសដែលមានហានិភ័យខ្ពស់នៃការឆ្លងជម្ងឺកាមរោគ (STIs) ជម្ងឺកាមរោគ រួមទាំងមេរោគអេដស៍ និង
– បុរសដែលមានផ្ទុកមេរោគអេដស៍ មិនថាពួកគេកំពុងព្យាបាលដោយថ្នាំប្រឆាំងមេរោគអេដស៍ឬអត់នោះទេ។
កត្តាសំខាន់បំផុតគឺថា ការវះកាត់បំពង់មេជីវិតគួរតែត្រូវបានធ្វើឡើងចំពោះតែបុគ្គលដែលប្រាកដថាពួកគេនឹងមិនស្តាយក្រោយចំពោះការវះកាត់បំពង់មេជីវិតចេញតែប៉ុណ្ណោះ (4) ។
តើការវះកាត់បំពង់មេជីវិតមានដំណើរការដូចម្តេច?
គេនឹងធ្វើការឆូតវះតូចមួយ ឬចោះទៅលើថង់ពងស្វាស ដើម្បីអនុញ្ញាតឲ្យអ្នកផ្តល់សេវាថែទាំសុខភាពចូលទៅដល់បំពង់មេជីវិតទាំងពីរ (vasa deferentia) ដែលនាំមេជីវិតឈ្មោលទៅកាន់លិង្គ។ បន្ទាប់មកបំពង់ទាំងនោះត្រូវបានកាត់ និងចងបិទជិត ឬបិទតាមរយៈការដុត (ការប្រើប្រាស់អគ្គិសនី ឬកំដៅដើម្បីដុត)។
ការកាត់បំពង់មេជីវិតការពារការមានផ្ទៃពោះដោយការទប់មិនឲ្យមេជីវិតឈ្មោលចូលទៅក្នុងទឹកកាមដែលបញ្ចេញមកពេលរួមភេទ។ នៅពេលដែលអ្នកបានវះកាត់បំពង់មេជីវិតហើយ ទឹកកាមនៅតែត្រូវបានបញ្ចេញដដែល ប៉ុន្តែវាមិនអាចធ្វើឲ្យមានផ្ទៃពោះបានទេ (5)។
តើការវះកាត់បំពង់មេជីវិតមានប្រសិទ្ធភាពយ៉ាងដូចម្តេចដែរ?
ការវះកាត់បំពង់មេជីវិត គឺជាវិធីសាស្រ្តពន្យារកំណើតដ៏មានប្រសិទ្ធភាពបំផុតមួយ។ ក្នុងរយៈពេលមួយឆ្នាំដំបូងនៃការប្រើប្រាស់ វិធីសាស្ត្រនេះមានប្រសិទ្ធភាព ៩៩% ក្នុងការការពារការមានផ្ទៃពោះ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ប្រសិទ្ធភាពនៃវិធីសាស្រ្តនេះវាមិនមានភ្លាមៗបន្ទាប់ពីការវះកាត់នោះទេ។ អ្នកត្រូវតែប្រើវិធីសាស្រ្តពន្យារកំណើតមួយផ្សេងទៀតយ៉ាងហោចណាស់បីខែបន្ទាប់ពីការវះកាត់ ឬរហូតដល់អ្នកប្រាកដថាមិនមានមេជីវិតឈ្មោលនៅក្នុងទឹកកាមរបស់អ្នក។ មូលហេតុចម្បងនៃការមានគភ៌ក្នុងកំឡុងឆ្នាំដំបូងបន្ទាប់ពីការវះកាត់បំពង់មេជីវិតនោះគឺការប្រើវិធីសាស្រ្តពន្យារកំណើតមិនទៀងទាត់ក្នុងអំឡុងពេលបីខែបន្ទាប់ពីការវះកាត់។
ដូចគ្នានឹងការចងដៃស្បូនដែរ ហានិភ័យនៃការមានផ្ទៃពោះនៅតែមានបន្តិចបន្តួចមួយឆ្នាំដំបូងបន្ទាប់ពីការវះកាត់ហើយ រហូតដល់ពេលដែលដៃគូរបស់បុរសនោះដល់អាយុអស់រដូវ។
ក្នុងរយៈពេលបី ឆ្នាំនៃការប្រើប្រាស់ ប្រសិទ្ធភាពរបស់វិធីសាស្រ្តនៃមានរហូតដល់ ៩៨% ។ នេះគឺដោយសារតែកត្តាមួយចំនួនដូចជាមិនមានការប្រើប្រាស់វិធីសាស្រ្តពន្យារកំណើតបានត្រឹមត្រូវក្នុងអំឡុងពេករង់ចាំ។ ចុងនៃបំពង់មេជីវិត vas deferens ដែលបានកាត់ហើយវាអាចតភ្ជាប់ជាមួយគ្នាវិញ ឬប្រសិនបើអ្នកផ្តល់សេវាមានកំហុសក្នុងអំឡុងពេលធ្វើការវះកាត់ (6) ។
តើការវះកាត់បំពង់មេជីវិតនឹងនឹងចាប់ផ្តើមមានប្រសិទ្ធភាពនៅពេលណា?
យោងតាមវិទ្យាស្ថានសុខភាពជាតិអាមេរិក (National Institute of Health) វាត្រូវការការបញ្ចេញទឹកកាម ១៥ ទៅ ២០ ដង ឬរយៈពេលបីខែដើម្បីឲ្យទឹកកាមអស់មេជីវិតឈ្មោល។ លើសពីនេះ ប្រមាណជាបុរសម្នាក់ក្នុងចំណោមប្រាំនាក់ អាចនឹងរង់ចាំយូរជាងនេះក្នុងការឲ្យវិធីសាស្រ្តនេះមានប្រសិទ្ធភាព។
ដូច្នេះហើយ អ្នកត្រូវតែបន្តប្រើវិធីសាស្រ្តពន្យារកំណើតមួយទៀតរហូតដល់មេជីវិតឈ្មោលលែងមាននៅក្នុងទឹកកាម។ ប្រសិនបើដៃគូរូមភេទទាំងពីរ មិនបានប្រើវិធីសាស្រ្តពន្យារកំណើតដែលមានប្រសិទ្ធភាពក្នុងរយៈពេល បី ខែដំបូងបន្ទាប់ពីការកាត់បំពង់មេជីវិតនោះ វាមានហានិភ័យខ្ពស់នៃការមានផ្ទៃពោះ ដែលអាចនឹងកើតឡើងមុនពេលការកាត់បំពង់មេជីវិតមានប្រសិទ្ធភាពពេញលេញ។
មានមធ្យោបាយប្រាកដតែមួយគត់ដើម្បីបញ្ជាក់ថាការកាត់បំពង់មេជីវិតមានប្រសិទ្ធភាពឬអត់នោះ គឺត្រូវពិនិត្យទឹកកាមរបស់អ្នកដើម្បីរកមើលមេជីវិត បីខែបន្ទាប់ពីការវះកាត់។ សំណាកតូចមួយនៃទឹកកាមរបស់អ្នកនឹងត្រូវបានប្រមូល និងធ្វើតេស្តរកមេជីវិតឈ្មោល។ ប្រសិនបើគ្មានមេជីវិតឈ្មោលនៅក្នុងសំណាកនោះទេ នោះមានន័យថាកាត់បំពង់មេជីវិតរបស់អ្នកនឹងមានប្រសិទ្ធភាព ៩៩% ក្នុងការការពារការមានផ្ទៃពោះ។ វាត្រូវបានណែនាំឲ្យអ្នកធ្វើការវិភាគទឹកកាមយ៉ាងហោចណាស់ពីរដង។
ការវិភាគទឹកកាមដំបូងអាចធ្វើឡើងនៅពីរខែបន្ទាប់ពីការវះកាត់បំពង់មេជីវិត និងលើកទីពីរនៅខែទីបីបន្ទាប់ពីការវះកាត់។ ប្រសិនបើគេរកឃើញមេជីវិតនៅក្នុងទឹកកាមរបស់អ្នក ក្នុងអំឡុងពេលពិនិត្យនៅខែទីបី សូមទៅជួបអ្នកផ្តល់សេវាថែទាំសុខភាពរបស់អ្នក ពីរទៅបួនសប្តាហ៍ក្រោយសម្រាប់ការធ្វើតេស្តរកមេជីវិតឈ្មោលម្តងទៀត។ វាត្រូវបានណែនាំផងដែរឲ្យអ្នកដែលទទួលការវះកាត់នេះ ធ្វើការត្រួតពិនិត្យមួយឆ្នាំម្តង ឬតាមកាលកំណត់ ដើម្បីធានាថា ការវះកាត់របស់អ្នកដំណើរការបានល្អ។
នៅក្នុងប្រទេសមួយចំនួន អ្នកអាចធ្វើការត្រួតពិនិត្យមេជីវិតដោយខ្លួនឯងនៅផ្ទះដោយប្រើឧបករណ៍ធ្វើតេស្តមេជីវិតឈ្មោលនៅផ្ទះ។ ប្រសិនបើអ្នកចូលចិត្តជម្រើសនេះ អ្នកគួរតែពិភាក្សាជាមួយអ្នកផ្តល់សេវាថែទាំសុខភាពរបស់អ្នក តើអ្នកអាចរកបានតេស្តនេះនៅប្រទេសរបស់អ្នកបានដែរឬទេ។
