Ano ang panglabas na kondom
Ang mga external kondom, kung minsan tinatawag na Pang-lalakeng kondom, “payong,” “raincoat,” “skins,”” o “”prophylactics,”” ay mga takip o balot na isinusuot sa matigas na titi upang maiwasan ang pagpasok ng esperma sa loob ng ari ng babae, puwit, o bibig. Kinikilala bilang pinakamahusay na kontraseptibo na hadlang, isa ito sa mga pinakapopular na paraan ng pag-iwas sa pagbubuntis at proteksyon laban sa Mga impeksiyon na nakukuha sa pakikipagtalik (STIs). Ilagay lang ito sa matigas na titi o sa ibabaw ng sex toy bago magkaruon ng anumang uri ng sekswal na penetrasyon.
Ang mga external kondom ay maaaring magkaruon ng daan-daang uri at laki, at maaari mong bilhin ang mga ito na may kasamang lubrikante o walang kasamang lubrikante. Ang pinakakaraniwang uri ng external kondom ay gawa sa latex, ngunit maaaring gawin ang mga ito mula sa iba’t ibang materyales, kabilang ang balat ng tupa, nitrile, polyurethane, at polyisoprene.
May mga pang-labas na kondom na may coating ng spermicide o pamatay ng esperma – isang kemikal na pumapatay ng esperma. Hindi inirerekomenda ang mga spermicide-coated kondom para sa oral o anal sex. Kung ikaw o ang iyong kasama ay sensitibo sa spermicide, hanapin ang spermicide-free kondom .
Paano gumagana ang mga pang-labas na kondom?
Ang mga pang-labas na kondom ay nagpapaiwas sa pagbubuntis sa pamamagitan ng paghadlang sa esperma na makapasok sa loob ng ari ng babae. Ito rin ay nag-aalis sa panganib na makapasa ang mga impeksiyon mula sa titi, tamod, vulva, ari ng babae, o puwit sa iyong kasamahan.
Para sa pinakamalaking kahusayan, kinakailangan ang tamang paggamit ng mga external kondom sa bawat pagtatalik (1).
Mga uri ng mga panglabas na condom
Ang latex na kondom: Ang latex na kondom ay gawa sa goma at maaaring uminat hangga sa 800% nito. Isa sa mga pinaka-karaniwang uri ng kondom. Huwag gagamitin sa mga de-langis na mga pang-padulas dahil maaaring masira nito ang kondom at lakihan ang chansang mabuntis o di kayay mahawaan ng Mga impeksiyon na nakukuha sa pakikipagtalik
Mga kondom na hindi gawa sa latex. Kung ikaw ay allergic sa latex o mas gusto ang may langis na lubrikante, hanapin ang mga kondom na hindi gawa sa latex. Karaniwang gawa ito mula sa polyisoprene (synthetic rubber) o polyurethane (plastic). Tulad ng latex na kondom, maaari ka nitong protektahan laban sa pagbubuntis at mga Mga impeksiyon na nakukuha sa pakikipagtalik. Para sa mga uri ng kondom na ito, maaari mong gamitin ang langis- o tubig na lubrikante. Sa pangkalahatan, inirerekomenda ang tubig na lubrikante kapag gumagamit ka ng kondom at maari rin itong magdagdag sa kasiyahan sa pagtatalik.
Kondom na gawa sa balat ng hayop. Kilala rin bilang lambskin kondom, ito ay gawa mula sa balat ng mga bituka ng hayop. Ito ay isang magandang alternatibo para sa mga taong may allergy sa latex na kondom. Gayunpaman, maging maalala na ito ay makakatulong sa pag-iwas ng pagbubuntis ngunit hindi ito makakaprotekta mula sa mga Mga impeksiyon na nakukuha sa pakikipagtalik. Sa uri ng kondom na ito, maaari mong gamitin ang water- o oil-based na lubrikante.
Gaano kaepektibo ang mga external kondom?
Ang epektibidad ng external kondom ay lubos na nakasalalay sa paraan kung paano ito ginagamit. Ikaw ay may mas mataas na panganib ng pagbubuntis at/o pagkakaroon ng Mga impeksiyon na nakukuha sa pakikipagtalik (STI) kapag hindi mo ginagamit ang kondom sa bawat pagtatalik. Ang mga pagbubuntis na nauugnay sa kondom ay sanhi ng maling paggamit, pagkasira, o pagkausli nito.
Sa pangkaraniwang paggamit, 13 sa bawat 100 na kababaihan na gumagamit ng panglabas na kondom bilang paraan ng kontraseptibo ay nagkakaroon ng pagbubuntis sa loob ng unang taon ng paggamit. Ibig sabihin nito ay may 87% na epektibidad sa pangkaraniwang paggamit. Sa tamang paggamit, tanging 2 sa bawat 100 na kababaihan na gumagamit ng external kondom bilang kanilang paraan ng kontraseptibo ang nagkakaroon ng pagbubuntis sa loob ng unang taon ng paggamit. Ibig sabihin nito ay may 98% na epektibidad kapag ito ay ginagamit sa bawat pagtatalik at sa tamang paraan.
Kapag ito’y ginagamit nang regular at tama sa vaginal o anal sex, ang mga kondom ay nakakabawas ng panganib ng pagkakaroon ng Mga impeksiyon na nakukuha sa pakikipagtalik. Sa tamang paggamit, ang mga male kondom ay 80–95% epektibo sa pagbawas ng pagkalat ng HIV na magaganap kung walang kondom na ginamit.
Ang tamang paggamit ng mga panglabas na kondom ay nakakabawas sa panganib ng pagkakaroon ng mga Mga impeksiyon na nakukuha sa pakikipagtalik na nahahawa sa pamamagitan ng discharge (chlamydia, gonorrhea, HIV) at sa mga STI na nahahawa sa pamamagitan ng skin-to-skin contact (human papillomavirus at herpes) (2).