ថ្នាំគ្រាប់ពន្យារកំណើតប្រូចេសស្ទីន (ថ្នាំគ្រាប់បន្ទះតូច)

តើអ្វីទៅជាថ្នាំគ្រាប់ពន្យារកំណើតប្រូចេសស្ទីន?

ថ្នាំគ្រាប់តែប្រូចេសស្ទីន ដែលត្រូវបានគេហៅផងដែរថាជាថ្នាំគ្រាប់ពន្យារកំណើតប្រូចេសស្ទីន ឬថ្នាំគ្រាប់បន្ទះតូច គឺជាថ្នាំគ្រាប់អរម៉ូនតូចមួយដែលគេប្រើដើម្បីការពារការមានផ្ទៃពោះ។ វាមានអរម៉ូនប្រូចេសស្ទីនសំយោគក្នុងកម្រិតតិចតួច។ អរម៉ូននេះស្រដៀងទៅនឹងអរម៉ូនប្រូហ្សេស្តេរ៉ូនដែរ ដែលជាអរម៉ូនគេអាចរកឃើញបាននៅក្នុងខ្លួនរបស់ស្ត្រី។ អ្នកត្រូវលេបថ្នាំមួយថ្ងៃមួយគ្រាប់ ក្នុងម៉ោងវេលាដូចគ្នាជារៀងរាល់ថ្ងៃ។ ថ្នាំគ្រាប់ប្រូចេសស្ទីនមានម៉ាកជាច្រើនប្រភេទនៅលើទីផ្សារ ហើយគេនៅកំពុងបន្តផលិតម៉ាកថ្មីៗបន្ថែមទៀត [1] ។

តើថ្នាំគ្រាប់ពន្យារកំណើតមានដំណើរការដូចម្តេច?

ថ្នាំគ្រាប់នេះដំណើរការដោយការធ្វើឱ្យទឹករំអិលមាត់ស្បូនឡើងខាប់ ទឹករំអិលខាប់នេះវិវត្តន៍ទៅជាឆ្នុកទប់មាត់ស្បូនដែលការពារមេជីវិតឈ្មោល(ស្ពែម) មិនឱ្យចូលទៅក្នុងស្បូន ដើម្បីធ្វើដំណើរទៅកាន់ដៃស្បូន ដើម្បីបង្កកំណើតជាមួយនឹងអូវ៊ុល។

តើអ្វីទៅជាភាពខុសគ្នារវាងថ្នាំគ្រាប់ប្រូចេសស្ទីន និង ថ្នាំគ្រាប់ពន្យារកំណើតផ្សំ?

ថ្នាំគ្រាប់ប្រូចេសស្ទីន គឺខុសពីថ្នាំគ្រាប់ពន្យារកំណើតផ្សំដែលវាមានផ្ទុកអរម៉ូនស្រ្តីតែមួយប្រភេទប៉ុណ្ណោះ។ ដូច្នេះ វា​អាច​ត្រូវ​បាន​ប្រើ​ដោយ​ស្ត្រី​បំបៅ​ដោះ​កូន និង​ស្ត្រី​ដែល​មិន​អាច​ប្រើ​ថ្នាំ​ពន្យារកំណើត​ដែល​មាន​ផ្ទុក​អរម៉ូន​អេស្រ្តូចេន (estrogen) ​ដោយ​លក្ខខណ្ឌសុខភាពណាមួយ។ វាមិនមានឥទ្ធិពលក្នុងការបញ្ឈប់ការមករដូវប្រចាំខែរបស់ស្ត្រីភាគច្រើននោះទេ។ ថ្នាំគ្រាប់បន្ទះតូចត្រូវបានផលិតដោយម៉ាកផ្សេងៗគ្នា ហើយជាធម្មតាវាមានចំនួន ២៨ គ្រាប់ក្នុងមួយបន្ទះ។ នេះមានន័យថាថ្នាំទាំង ២៨ គ្រាប់មានអរម៉ូនប្រូសេស្តេរ៉ូន។ បន្ទះខ្លះអាចមានថ្នាំអរម៉ូន ២៤ គ្រាប់ និង ថ្នាំរំលឹកឬគ្មានអរម៉ូន ៤ គ្រាប់។ អ្មុននឹងលេបថ្នាំនេះ អ្នកចាំបាច់ត្រូវតែអានការណែនាំដោយប្រុងប្រយ័ត្ន ហើយត្រូវប្រាកដថាអ្នកយល់ពីអ្វីដែលអ្នកត្រូវធ្វើ ក្នុងករណីដែលអ្នកខកខានមិនបានលេបថ្នាំ ឬមានអាការៈចង្អោររកក្អួត​ [1]។

តើថ្នាំំគ្រាប់ប្រូចេសស្ទីនមានរូបរាងដូចម្តេច?

តើគេលេបថ្នាំគ្រាប់ប្រូចេសស្ទីនតាមរបៀបណា?

រឿងដំបូងបង្អស់ដែលអ្នកត្រូវដឹងគឺថា ពេលវេលាដ៏ល្អបំផុតដើម្បីចាប់ផ្តើមលេបថ្នាំគ្រាប់ពន្យារកំណើតនោះគឺនៅថ្ងៃដំបូង ទៅថ្ងៃទី ប្រាំ នៃការមករដូវ។ នេះគឺដោយសារតែអ្នកទទួលបានការបង្ការពីការមានផ្ទៃពោះភ្លាមៗ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ តាមពិតទៅអ្នកចាប់ផ្តើមប្រើនៅពេលណាក៏បានដែរ គ្រាន់តែអ្នកនឹងត្រូវប្រើវិធីសាស្រ្តពន្យារកំណើតណាមួយផ្សេងទៀតដើម្បីការពាររយៈពេល​ ៤៨ ម៉ោង ដំបូង ដូចជាស្រោមអនាម័យជាដើម។ នេះនឹងទុកពេលវេលាឲ្យវិធីសាស្រ្តពន្យារកំណើតនេះមានប្រសិទ្ធភាព។

តើអ្នកអាចទទួលបានប្រសិទ្ធភាពល្អបំផុតរបស់ថ្នាំគ្រាប់ប្រូចេសស្ទីន?

ប្រសិនបើប្រើប្រាស់បានត្រឹមត្រូវ ថ្នាំគ្រាប់ប្រូចេសស្ទីន អាចមានប្រសិទ្ធភាពលើសពី ៩៩%​ ក្នុងការបង្ការនឹងការមានផ្ទៃពោះ [7]។ យ៉ាងណាមិញ វាមានប្រសិទ្ធភាពប្រមាណជា ៩៣% នោះទេសម្រាប់ស្រ្តីដែលបំបៅដោះកូន [3]។
អ្នកត្រូវលេបថ្នាំជារៀងរាល់ថ្ងៃ ជាដាច់ខាត ហើយចាប់ផ្តើមលេបបន្ទះថ្នាំថ្មីឲ្យទាន់ពេលវេលា។ អ្នកអាចលេបថ្នាំនេះនៅពេលណាក៏បានដែរ។ ស្រ្តីដែលមិនកំពុងតែបំបៅដោះកូនគួរតែលេបថ្នាំនេះរាល់ថ្ងៃនៅពេល​វេលាម៉ោងដូចគ្នា។ ការលេបថ្នាំគ្រាប់ប្រូចេសស្ទីនយឺតជាងពេលវេលាធម្មតាលើសពីបីម៉ោងនឹងកាត់បន្ថយប្រសិទ្ធភាពនៃថ្នាំ។
យ៉ាងណាមិញ ប្រភេទថ្នាំថ្មីដូចជា Cerazette អាចលេបបានចន្លោះពេល ១២ ម៉ោងឃ្លាតពីគ្នាបានជារៀងរាល់ថ្ងៃ។ ប្រសិនបើអ្នកគិតថាអ្នកអាចនឹងភ្លេចលេបថ្នាំទាន់ពេលវេលា អ្នកគួរតែដាក់ម៉ោងរោទិ៍ដើម្បីរំលឹកខ្លួនឯង ឬភ្ជាប់ការលេបថ្នាំទៅនឹងសកម្មភាពប្រចាំថ្ងៃរបស់អ្នក ដូចជាការដុសធ្មេញរបស់អ្នកជាដើម។ អ្នកត្រូវលេបថ្នាំមួយគ្រាប់ក្នុងមួយថ្ងៃឲ្យជាប់កុំឲ្យដាច់ឲ្យសោះ ទោះបីជាអ្នកកំពុងមករដូវក៏ដោយ។ នៅពេលដែលអ្នកលេបថ្នាំអស់មួយបន្ទះហើយ អ្នកត្រូវចាប់ផ្តើមបន្ទះថ្មីភ្លាមនៅថ្ងៃបន្ទាប់ [5]។

ថ្នាំគ្រាប់ប្រូចេសស្ទីនមានប្រសិទ្ធភាពភ្លាមៗ៖

– ប្រសិនបើអ្នកទើបតែសម្រាលកូន ហើយអ្នកលេបថ្នាំក្នុងអំឡុងពេល ២១ ថ្ងៃបន្ទាប់ពីការសម្រាលកូន។
– ប្រសិនបើអ្នកលេបថ្នាំនៅចន្លោះ ប្រាំមួយសប្តាហ៍ និង ប្រាំមួយខែបន្ទាប់ពីការសម្រាលកូនប្រសិនបើអ្នកបំបៅដោះកូនសុទ្ធ ហើយមិនទាន់មករដូវ។
– ភ្លាមៗបន្ទាប់ពីការរលូតកូន ឬ ការរំលូតកូន
– ថ្ងៃបន្ទាប់ពីពេលដែលអ្នកឈប់ប្រើប្រាស់វិធីសាស្រ្តពន្យារកំណើតអរម៉ូនណាមួយ។ (ប្រសិនបើអ្នកកំពុងព្យាយាមផ្លាស់ពីការប្រើប្រាស់ថ្នាំគ្រាប់ពន្យារកំណើតផ្សំ អ្នកអាចលេបថ្នាំគ្រាប់ប្រូចេសស្ទីនថ្ងៃបន្ទាប់ពីការលេបថ្នាំអរម៉ូនចុងក្រោយ។ ប្រសិនបើអ្នក​ចាប់ផ្តើមលេបថ្នាំគ្រាប់ប្រូចេសស្ទីននៅក្នុងកាលៈទេសៈផ្សេងពីនេះ អ្នកគប្បីគួរតែប្រើវិធីសាស្រ្តពន្យារកំណើតបម្រុងមួយទៀតដូចជា ស្រោមអនាម័យ ក្នុងអំឡុងពេល ៤៨ ម៉ោងដំបូង។)
– ប្រសិនបើអ្នកចាប់ផ្តើមប្រើប្រាស់ថ្នាំគ្រាប់ប្រូចេសស្ទីនពីរថ្ងៃមុននឹងការដកកងក្នុងស្បូនចេញ (IUD) [4]។

តើខ្ញុំត្រូវធ្វើដូចម្តេចប្រសិនបើខ្ញុំភ្លេចលេបថ្នាំបន្ទះតូច?

ប្រសិនបើអ្នកភ្លេចលេបថ្នាំគ្រាប់ប្រូចេសស្ទីនលើសពីបីម៉ោង អ្នកគួរតែលេបវាបន្ទាន់នៅពេលដែលអ្នកនឹកឃើញ ហើយប្រើប្រាស់វិធីសាស្រ្តពន្យារកំណើតបម្រុងក្នុងអំឡុងពេល ៤៨ ម៉ោងបន្ទាប់ពីពេលដែលភ្លេចនោះ។ អ្នកអាចលេបថ្នាំតាមធម្មតានៅថ្ងៃបន្ទាប់។
បន្ទះថ្នាំគ្រាប់ប្រូចេសស្ទីន ( Progestin) ដែលមានថ្នាំអរម៉ូន ២៤ និងថ្នាំគ្រាប់គ្មានអរម៉ូន ៤ ផ្តល់ឱ្យអ្នកនូវភាពបត់បែនកាន់តែច្រើនក្នុងករណីដែលអ្នកខកខានលេបថ្នាំ។ ប្រសិនបើអ្នកខកខានលេបថ្នាំម្តងម្កាល អ្នកអាចលេបថ្នាំមួយគ្រាប់ក្នុងរយៈពេល ២៤ ម៉ោងបន្ទាប់។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ការភ្លេចលេបថ្នាំនឹងកាត់បន្ថយប្រសិទ្ធភាពនៃការពន្យារកំណើតនេះ ក្នុងការការពារអ្នកពីការមានផ្ទៃពោះ។

តើខ្ញុំត្រូវធ្វើដូចម្តេចប្រសិនបើខ្ញុំរាគ ឬក្អួតបន្ទាប់ពីការលេបថ្នាំគ្រាប់បន្ទះតូច?

ប្រសិនបើអ្នកមានការក្អួតធ្ងន់ធ្ងរ និង/ឬរាគក្នុងរយៈពេល ៣ ម៉ោងបន្ទាប់ពីលេបថ្នាំ Progestin នោះអ្នកវាមានឱកាសខ្ពស់ដែលថ្នាំមិនត្រូវបានស្រូបចូលទៅក្នុងខ្លួនរបស់អ្នកទាំងស្រុង។ បន្តការលេបថ្នាំទៀត ប៉ុន្តែអ្នកត្រូវតែប្រើវិធីសាស្រ្តបម្រុងទុកសម្រាប់រយៈពេល ៤៨ ម៉ោងបន្ទាប់ពីក្អួត ឬរាគ [6]។

តើខ្ញុំគួរបន្តលេបថ្នាំគ្រាប់បន្ទះតូចឬអត់ប្រសិនបើខ្ញុំលែងបំបៅដោះកូនទៀតហើយ?

នៅពេលដែលអ្នកឈប់បំបៅដោះកូន អ្នកអាចបន្តប្រើប្រាស់វិធីសាស្ត្រនេះ ប្រសិនបើអ្នកពេញចិត្តនឹងវា ឬអ្នកអាចពិភាក្សាជាមួយវេជ្ជបណ្ឌិត ឬគិលានុបដ្ឋាយិការបស់អ្នកអំពីការប្តូរទៅប្រើប្រាសវិធីសាស្រ្តពន្យារកំណើតណាមួយផ្សេងទៀតបាន។

តើនៅពេលណាដែលវាមានសុវត្ថិភាពក្នុងការរួមភេទដោយមិនបានការពារបន្ទាប់ពីចាប់ផ្តើមប្រើប្រាស់ថ្នាំបន្ទះតូច?

វាត្រូវការរយៈពេល ២ ថ្ងៃ ដើម្បីឲ្យថ្នាំគ្រាប់ប្រូចេសស្ទីនចាប់ផ្តើមមានប្រសិទ្ធភាពក្នុងការបង្ការពីការមានផ្ទៃពោះ។ ដូចនេះគេណែនាំឲ្យអ្នកប្រើវិធីសាស្រ្តពន្យារកំណើតដែលជារបាំងការពារដូចជាស្រោមអនាម័យ រយៈពេល ពីរថ្ងៃដំបូង។ បន្ទាប់ពីនេះ អ្នកអាចរួមភេទដោយមិនមានការការពារដោយមិនចាំបាច់បារម្ភពីការមានផ្ទៃពោះនោះទេ។ នៅពេលខ្លះ អ្នកផ្តល់សេវាថែទាំសុខភាព ឬ ខិត្តប័ណ្ណណែនាំដែលមាននៅក្នុងកញ្ចប់ថ្នាំអាចនឹងផ្តល់អនុសាសន៍ឲ្យអ្នកប្រើវិធីសាស្រ្តពន្យារកំណើតបម្រុងរយៈពេល ៧ ថ្ងៃបន្ទាប់ពីការចាប់ផ្តើមលេបថ្នាំ។ គេផ្តល់ការណែនាំបែបនេះ ដោយសារធម្មតាវាត្រូវការរយៈពេល ៧ថ្ងៃ ក្នុងការបញ្ឈប់ការបញ្ចេញអូវ៊ុល។