Karaniwang isinasalang ng isang kwalipikadong tagapagbigay ng Nangangalagang pangkalusugan ang Hindi Hormonang IUD (dispositibong intrauterino) sa isang pasilidad ng pangangalagang pangkalusugan. Bagaman maaari itong mabili sa isang parmasya, kailangan mong bisitahin ang isang pasilidad ng pangangalagang pangkalusugan upang ito ay isalang. Bagaman maaaring isalang ito sa anumang oras ng buwan, may mga tagapagbigay ng pangangalagang pangkalusugan na mas gugustuhing isalang ito sa panahon ng iyong regla dahil sila ay siguradong hindi ka buntis. Bukod pa rito, karaniwang nagbubukas ang serviks sa panahon ng regla, na nagpapadali ng pagsasalang ng IUD [4].
Hindi na kailangang magpahinga matapos alisin ang isang lumang IUD. Maaaring isalang ang tansong IUD (dispositibong intrauterino) agad pagkatapos alisin ang lumang isa, agad pagkatapos ng panganganak o aborsyon, o kahit bilang isang emergency contraception (sa loob ng 5 araw mula sa di protektadong pakikipagtalik).
Paano inihahanda ang tansong IUD (dispositibong intrauterino)
Ang unang hakbang upang magkaroon ng tansong IUD (dispositibong intrauterino) ay talakayin ang iyong kwalipikasyon sa iyong tagapagbigay ng pangangalagang pangkalusugan. Tatanungin ka niya ng mga tanong na tutulong upang matukoy kung mayroon kang anumang impeksyon na nakukuha sa pakikipagtalik, alerhiya sa tanso, o anumang iba pang kondisyon na maaaring hadlangan ang paggamit ng tansong IUD. Hinihiling din na sumailalim sa pagsusuri ng laboratoryo kung may mga dahilan upang mapaghihinalaang may impeksyon. Bibigyan ka rin ng pagsusuri ng pelvis upang matiyak na ang IUD ay angkop para sa iyo [3]. Kapag natukoy na ikaw ay kwalipikado para sa pamamaraang ito, maaaring magbigay sa iyo ang tagapagbigay ng pangangalagang pangkalusugan ng gamot pangpawala ng sakit upang matulungan sa anumang kirot na maaaring maranasan mo sa panahon at pagkatapos ng pagkakasalang. Karaniwan itong nangyayari mga 30 minuto bago ang pagkakasalang. Bilang alternatibo, maaaring ikaw ay turukan ng tagapagbigay ng pangangalagang pangkalusugan ng pampamanhid sa iyong serviks.
Ano ang pamamaraan para ipasok ang tansong IUD (dispositibong intrauterino)
Tulad ng iba pang pagsusuri sa pangangalaga ng pangkababaihan, hihilingin ng iyong tagapagbigay ng pangangalagang pangkalusugan na humiga ka sa likod para sa pagkakasalang ng IUD. Ang iyong mga binti ay itataas gamit ang estribo. Pagkatapos ay gagamitin ang isang kumot upang takpan ang iyong katawan. Ipa-uunawa sa iyo ng iyong tagapagbigay ng pangangalagang pangkalusugan ang bawat hakbang ng prosedura at kahit ipapakita sa iyo ang mga kasangkapan na ginagamit sa pagkakasalang, kasama na ang tansong dispositibong intrauterino mismo. Isasalang ang isang kasangkapang tinatawag na espekyula sa iyong ari upang hawakan at panatilihing bukas ang iyong serviks. Pagkatapos ay lilinisin ng tagapagbigay ng pangangalagang pangkalusugan ang iyong ari at serviks gamit ang tamang antiseptiko. Ito ay tumutulong upang maiwasan ang anumang impeksyon kaugnay ng pagkakasalang. Ilalagay ang tansong dispositibong intrauterino sa loob ng iyong matris gamit ang isang espesyal na inserter. Kapag nasa loob na ang dispositibong intrauterino, tatanggalin na ang inserter. Pagkatapos nito, puputulin ng tagapagbigay ng pangangalagang pangkalusugan ang mga hibla ng dispositibong intrauterino sa tamang haba. Kapag tapos na ito, tatanggalin ang espekyula.
May ilang mga kababaihan ang nag-ulat na naramdaman nila ang kirot sa panahon ng pagkakasalang. Ang iba naman ay mararanasan ang kaunting kaginhawahan. Karaniwang mawawala ang kirot sa loob ng 2 minuto. Maaaring maibsan ito gamit ang mga gamot pangpawala ng sakit tulad ng paracetamol o ibuprofen. Pagsasabihan ka ng iyong tagapagbigay ng pangangalagang pangkalusugan kapag tapos na ang pagkakasalang at papayuhan kang magpahinga. Kapag handa na, papayuhan kang umupo nang dahan-dahan at magbihis. Ibabahagi rin ng tagapagbigay ng pangangalagang pangkalusugan ang karagdagang impormasyon tungkol sa mga inaasahan at kailan gawin ang mga susunod na pagdalaw (karaniwan ay 3-6 na linggo pagkatapos ng pagkakasalang).
Ano ang dapat mong asahan pagkatapos lagyan ng tansong (IUD) dispositibong intrauterino
Kadalasan, ang pagsasalang ng IUD (dispositibong intrauterino) ay hindi isang komplikadong proseso at dapat kang makabalik agad sa iyong pang-araw-araw na gawain pagkatapos nito. Subalit, may ilang mga taong makakaranas ng mababang presyon ng dugo, pagkahilo, pagsusuka, at pagbagal ng tibok ng puso pagkatapos ng pagkakasalang, ngunit bihira lang ito. May iba namang makakaranas ng sakit matapos ang pagkakasalang. Maaaring pamahalaan ang mga epekto na ito sa pamamagitan ng pahinga at gamot pangpawala ng sakit. Sa ilang mga bansa, kinakailangan na mayroong kasama na maghahatid sa iyo pagkatapos ng pagkakasalang ng dispositibong intrauterino. Siguraduhing magtanong tungkol sa lahat ng mga kinakailangan bago magpa-schedule ng iyong apoynment.
Paano mo masusuri ang posisyon ng tansong IUD (dispositibong intrauterino)
Kapag nasa loob na ang dispositibong intrauterino, maaaring mapansin mo ang isang maliit na hibla na nakabitin mula sa mga dalawang pulgada mula sa matris hanggang sa pinakatuktok ng iyong ari (hindi lumalabas ang hibla mula sa vagina). Ito ay naroroon upang maalis ang IUD sa hinaharap [5]. Kapag ito ay nasa loob na, dapat mong tingnan ang mga dulo ng mga hibla ng ilang beses sa isang taon upang matiyak na nasa tamang lugar pa ito.
Hugasan ang iyong mga kamay ng sabon at tubig, pagkatapos ay umupo ng paluhod
Isalang ang iyong daliri sa loob ng iyong ari hanggang marating mo ang iyong serviks, hanggang mararamdaman mo ang matigas at malambot tulad ng dulo ng iyong ilong.
Hanapin ang mga hibla. Kung matagpuan mo ang mga ito, kongrats sa’yo!, ang iyong dispositibong intrauterino ay nasa tamang posisyon. Ngunit, kung mararamdaman mo pa ang matigas na bahagi ng dispositibong intrauterino na parang nasa sa malapit pa sa iyong serviks, maaaring kailangan mong ipa-adjust o palitan ito ng iyong tagapagbigay ng pangangalagang pangkalusugan [6].
Huwag-na-huwag mong hihilaan ang mga hibla! Kung gagawin mo ito, maaaring lumipat ang dispositibong intrauterino mula sa tamang posisyon. Kung hindi mo maabot ang mga hibla ng dispositibong intrauterino, dapat mong iwasan ang pakikipagtalik o gumamit ng kondom hanggang sa kumpirmahin ng iyong tagapagbigay ng pangangalagang pangkalusugan na nasa tamang posisyon ang dispositibong intrauterino. Kung nagkaroon ka ng pakikipagtalik 5 araw bago mo napansin na nawawala ang hibla, dapat kang gumamit ng pang-emerhensiyang kontrasepsyon.
Kung hindi ka komportable na personal mong i-check ang mga hibla, maaaring gawin ito ng iyong tagapagbigay ng pangangalagang pangkalusugan 3 hanggang 6 na linggo matapos ang pagkakasalang at pagkatapos nito taun-taon [7].
Gaano katagal ang pamimitig sa loob pagkatapos lagyan ng tansong IUD (dispositibong intrauterino)
Ang nararamdaman na sakit pagkatapos ng pagkakasalang ng tansong IUD (dispositibong intrauterino) ay nag-iiba-iba sa bawat babae. Para sa iba, ang kirot at pananakit ng likod ay karaniwang mawawala sa loob ng 1 hanggang 2 na araw. Sa iba naman, maaaring tumagal ito ng ilang linggo o hanggang 3 hanggang 6 na buwan. Maaari ka ring magkaroon ng mabigat, hindi regular, at masakit na pagdurugo sa loob ng mga 3 hanggang 6 na buwan.
Gaano katagal ang pagdurugo matapos ipasok ang tansong IUD (dispositibong intrauterino)
Kadalasang magkakaroon ka ng pagdurugo sa loob ng 1 hanggang 7 na araw matapos isalang ang dispositibong intrauterino. May mga pagdurugong maaaring mangyari ilang oras pagkatapos ng pagkakasalang ngunit mababawasan ito sa paglipas ng panahon. Kung pagkatapos ng pagkakasalang ay magkaroon ka ng lagnat, napakalakas na pagdurugo (na nauubos ang 1-2 napkin sa loob ng isang oras), o mayroong amoy ang iyong pagdurugo, maaaring nangangahulugan ito na may impeksyon ka. Maghanap agad ng medikal na pangangalaga. Normal din na makita ang ilang dugo na nagkakatong mga bukol sa unang araw pagkatapos ng pagkakasalang ngunit hindi ito dapat magpatuloy ng matagal. Ang pagkakaroon ng bahagyang pagdurugo o pananakit sa loob ng 3-6 na buwan ay normal, ngunit kung ito ay patuloy ng higit sa 6 na buwan, dapat kang kumonsulta sa iyong tagapagbigay ng pangangalagang pangkalusugan.
Kailan mo malalaman kung kailang magiging epektibo ang tansong IUD (dispositibong intrauterino)
Ang isang tansong IUD (dispositibong intrauterino) ay nagiging epektibo sa pag-iwas sa pagbubuntis agad-agad pagkatapos ng pagkakasalang.
Kailan pwedeng makipagtalik matapos ilagay ang tansong IUD (dispositibong intrauterino)
Upang mabawasan ang panganib ng impeksyon, inirerekomenda na maghintay ng hindi bababa sa 24 na oras matapos isalang ang tansong IUD bago makipagtalik. Sa ng pagtatalik, gumamit ng tampon o tasang pang-regla, maligo (lubusang mabasa), o lumangoy.
Maaari ka pa rin bang mabuntis kahit meron ka ng tansong IUD (dispositibong intrauterino)
Ang pagbubuntis sa kahit may ng tansong IUD ay mataas na chansang hindi mangyari. Ayon sa Family Planning Handbook merong 1% lamang ng mga taong gumagamit ng Copper IUD ang mabubuntis sa unang taon ng paggamit nito. Kapag nagkaroon ng pagbubuntis, may kaunting tsansa na ito ay maging isang ektopikong pagbubuntis. Kung mayroon kang hinala ng anumang maagang palatandaan ng pagbubuntis, dapat kang magpasuri sa pagbubuntis sa lalong madaling panahon. Kung positibo ang resulta ng pagsusulit, dapat kang agarang kumonsulta sa iyong tagapagbigay ng pangangalagang pangkalusugan upang maalis ang posibilidad ng ektopikong pagbubuntis. Kapag nagbubuntis, maaaring tanggalin ang IUD upang magpatuloy sa ligtas na pagbubuntis o magpatuloy sa pagpapalaglag. Kapag nagpapatuloy ang pagbubuntis kasama ang tansong IUD sa matris, may malaking panganib ng ikaw ay mahulugan.
Maari bang mag sanhi ng Sakit sa Sinapupunan ang tansong IUD (dispositibong intrauterino)
Ipinaliliwanag ng Manwal ng pangpamilyang pagpaplano para sa mga tagapagbigay na ang Copper IUD ay hindi sanhi ng pelvic inflammatory disease (PID). Gayunpaman, kung isinilang ang isang taong my tansong IUD, sa isang taong may Chlamydia o Gonorrhea, ay maaaring magdulot ng Sakit sa sinapupunan ang mga sakit na ito. Bagamat hindi ito karaniwang nangyayari, karaniwan itong mangyayari sa loob ng mga unang 20 araw matapos ang pagkakasalang. Tinatayang sa isang grupo ng mga indibidwal na may mataas na panganib ng pagkakaroon ng mga impeksyon na nakukuha sa pakikipagtalik (STIs) at ang mga katanungan sa pagsasala para sa STI ay Nakakakita ng kalahati ng mga kaso ng STI, ang rate ng PID ay bababa sa 2 para sa bawat 1000 na pagkakasalang.
Kung nakakaranas ka ng mga sumusunod na hindi pangkaraniwang sintomas sa loob ng 20 araw matapos isalang ang tansong dispositibong intrauterino, may posibilidad na nagkaroon ka ng Sakit sa sinapupunan. Dapat kang agad na bumalik sa iyong tagapagbigay ng pangangalagang pangkalusugan para sa mas malalim na pagsusuri at angkop na paggamot.
Hindi pangkaraniwang pagdurugo or mga lumalabas mula sa iyong ari;
Pagkahilo at/o pagsusuka;
Malubhang sakit sa panahon ng pagtatalik;
Lagnat/panginginig; at
Sakit sa ibabang bahagi ng tiyan.
