Her ay olan regl dönemleri, doğum kontrol yöntemleri ya da bulaşıcı enfeksiyonlar olsun, cinsel ve üreme sağlığımız hayatımızın diğer tüm yönleri üzerinde kalıcı bir etkiye sahiptir. Bu yüzden, büyük dikkat ve özeni hak ediyor.
Bu Uluslararası Hemşireler Günü’nde, dünyanın dört bir yanından hemşirelerden cinsel sağlık ve üreme sağlığı konusundaki tavsiyelerini paylaşmalarını istedik. Aşağıda yanıtlarını okuyabilirsiniz.
Erken tanı ve önleme
Cinsel sağlık ve üreme sağlığı hakkı, temel bir insan hakkıdır. Sağlığın boyutlarından biri olan cinsel sağlık/üreme sağlığı, doğumdan ölüme kadar bireylerin genel sağlığını etkileyen önemli bir boyuttur. Tüm toplumlarda, din, dil, ırk, cinsiyet ayrımı yapılmaksızın bütün bireyler cinsel sağlık ve üreme sağlığı hizmetlerine eşit düzeyde ulaşabilmelidir.
Ancak kadınların üreme hastalığı yükünün erkeklerden üç kat daha fazla olduğu gerçeği göz önünde bulundurulduğunda, kadınlar açısından cinsel sağlık/üreme sağlığı hizmetlerine ulaşabilmenin önemi daha da ön plana çıkmaktadır. Üreme/cinsel sağlıkta yaşam boyu yaklaşım benimsenmeli ve her yaşam dönemine göre ortaya çıkabilecek sorunlara ilişkin risk faktörleri en erken dönemde belirlenmeli ve ortadan kaldırılmalıdır.
Üreme ve cinsel sağlığın korunmasında önemli bir yeri olan sağlık eğitiminin her dönemde, öncelikle bireyin yaşına ve gereksinimine uygun bir şekilde verilmesi gerekir. İkinci olarak, üreme ve cinsel sağlık sorunlarını derinleştiren toplumsal cinsiyet ayrımcılığının önlenmeli ve bu doğrultuda toplumun kadın ve erkeğe biçtiği “toplumsal cinsiyet” rolünden kaynaklanan ve sağlıklarını etkileyen olumsuzlukların ortadan kaldırılmalı. Üçüncü olarak bireylerin üreme ve cinsel sağlık haklarını bilmesi ve haklarını kullanmaları gerek. Son olarak, sağlık profesyonellerinin dezavantajlı grupların cinsel sağlık üreme sağlığı hakları kapsamında tüm hizmetlere erişebilmelerini sağlamalılar ve hakların kullanılabilmesi konusunda savunuculuk rollerini yerine getirmelidirler.
Unutulmamalıdır ki sağlıklı toplumlar sağlıklı nesillerden oluşur.
Doç. Dr. Gülten Koç, Turkey
Bilgi güçtür
Hristiyan veya Müslüman, muhafazakar ya da tam tersi, cinsel olarak aktif olan ya da henüz bekleyen biri olsun, cinsel sağlık ve üreme sağlığı büyük önem taşımaktadır. Üreme sağlığı hakkında daha az şey bilmenin masumiyetin işareti olduğu bir toplumda yaşıyoruz. Gerçek şu ki, cehalet mutluluk değildir. Daha ziyade kötü sağlığa ve olumsuz sonuçlara giden bir yoldur.
Vücudumuzun nasıl çalıştığını bilmek ve sağlıklı semptomların farkında olmak birçok kişinin ısrar ettiği gibi “kötü kız” olmakla aynı anlama gelmemelidir. Bilgi eksikliği, kadınların “normal”i tanımlayamadıkları için hastanelere geç geldiği anlamına gelmektedir. Anne ölüm oranlarının bu kadar yüksek olmasının nedeninin bu olduğuna inanıyorum. Sağlık personeli durumu iyileştirmek için eğitiliyor ancak kadınlar hala “geldiğinde anlarsın” kültürünün gölgesinde yaşıyor. Sizi bu döngüyü kırmaya davet ediyorum. İyi ilişkilerin daha iyi sonuçlar doğurduğunu biliyoruz. Bugün vücudunuzu tanıyın; nasıl olduğunu ve neden olduğunu anlayın. Gerçek acı, kolayca kaçınılabilecek bir tuzağa düşmektir.
Lawren, Pregnancy Matters, Ghana
Kapsamlı bakım hakkı
Tavsiyem sağlık personellerine yöneliktir ve bize gelen insanların özerkliğine saygı duymakla ilgilidir. Bununla çok kültürlülük ve cinsiyet çeşitliliği yaklaşımıyla çalışmayı kastediyorum. Bu şekilde, bakım için yardıma hazır, özenli ve eğitici alanları teşvik edebiliriz.
Üreme ve üreme dışı cinsel sağlık, pek çok tabu ve toplumsal baskıyla birçok kültürde tartışılması zor bir konudur. Bu nedenle, damgalama ve ayrımcılık yapmadan geniş bir perspektiften çalışmak önemlidir. Başkalarından öğrenmeye istekli olmak, onların ihtiyaçları ve endişeleri, profesyonel olarak büyümemize yardımcı olur.
Son olarak cinsel sağlık hizmeti kullanıcılarına mesajım, kapsamlı bakım talep etme, dinlenme ve dikkate alınma hakları olduğunu hatırlatmaktır. Onların cinsel sağlıklarının baş kahramanları olduklarını unutmayalım.
Natalia Panis, Fundación Huésped, Argentina
Herkesin için cinsellik eğitimi
Liberya’da profesyonel bir hemşire olmak bana cinsel sağlık ve üreme sağlığı hizmetlerine ve eğitimine ne kadar ihtiyacımız olduğunu gösterdi. Bu eksiklikten dolayı bugün sağlık sektöründe birçok zorlukla karşı karşıyayız, örneğin genç yaşta hamilelik; ortaokul ve liseden ayrılan kız öğrenciler; anne, bebek ve çocukluk ölümleri; ve düşük doğum kontrol kullanımı yaygınlığı.
Liberya, erken yaşta hamileliğin en yüksek oranlarından (%33,5) birine sahiptir. Liberya’daki her beş kızdan üçü zaten anne. Bu durum, bu kızlar arasında okulu bırakma ve yoksulluk oranlarını artırdı. Bu sorun devam ederse, Liberya toplumunu tehdit edecek çünkü bu kızlar temel eğitimden, becerilerden ve kendi kendini güçlendirme fırsatlarından yoksun kalacak.
Benim tavsiyem şudur ki; öncelikle okullarda hem kız hem de erkek çocuklarına yaşlarına uygun kapsamlı cinsel eğitim vermeliyiz. İkinci olarak, aile planlaması hizmetleri erişilebilir, uygun maliyetli ve genç dostu olmalıdır. Üçüncüsü, gençlerin cinsel ve üreme sağlıkları ile ilgili çalışmalara dahil edilmesi gerekmektedir. Son olarak, hamile gençleri ve genç anneleri okulda kalmaya teşvik etmeliyiz.
Queenie M. Walloh, Liberia
İyi bilgilendirilmiş seçimler
Benim tavsiyem daha çok gençler için. Seks, düşündüğümüzden farklı olarak fiziksel temastan daha fazlasıdır. Her şeyden önce, iyi düşünülmüş bir seçimdir. Zevkle birlikte, yanlış zamanda ve uygun önlemler almadan yaparsanız, potansiyel olarak yıkıcı sonuçlar doğurur. Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar (CBYE) ve istenmeyen gebelikler gerçektir.
Cinsel riyazete, yani cinsel aktivitelerden uzak durmak, tıpkı prezervatif veya diğer doğum kontrol yöntemleri gibi bir seçimdir.
Eğer şüpheye düşüyorsanız, güvenilir bir kişiyle konuşun. En iyileri sizi dinlemeye ve sorumlu ve güvenli seks için ihtiyacınız olan tüm bilgileri sağlamaya hazır olan sağlık merkezlerinde ve gençlik merkezlerindedir.
Melissa Dogbe, Togo
Daha iyi bir bakım hizmeti talep et
Nijerya’da birçok genç kendilerine iliştirilen tabular nedeniyle cinsel konularda bilgiye ulaşamıyor. Aileler, çoğu durumda evlenmeden önce cinsel ilişkinin olmaması gerektiği konusunda ısrar eden birkaç istisna dışında, evde cinsel sağlık ve üreme sağlığı ile ilgili konuları tartışmazlar. Bu yarardan çok zarar verdi.
Sonuç olarak gençlerin çoğu medyayı ve arkadaşlarını cinsel konularda bilgi kaynağı haline getiriyor ve bu da onları yarı gerçeklere, mitlere ve sağlıksız cinsel uygulamalarına maruz bırakıyor. CSÜS bilgisi edinmek önemlidir. Ancak bu, planlanmamış gebelikleri ve HIV dahil CBYE’leri önlemenin tek %100 yolu olan cinsel riyazeti görmezden gelmemiz gerektiği anlamına gelmez.
Önde gelen bir hemşire ve SRHR savunucusu olarak Nijerya’da sağlık hizmetlerinin kalitesinin artıracak bir konumdayım. Gençlere vermek istediğim bir cinsel sağlık ve üreme sağlığı tavsiyesi, CSÜS ile ilgili konulardaki bilgilerini artırmalarıdır. Bu cinsel olarak aktif olsun ya da olmasın herkes için önemlidir. Bunun onları bilinçli karar vermeye hazırlayacağına inanıyorum. Bu aynı zamanda istenmeyen gebelikler, güvenli olmayan cinsel ilişki, anne ölümleri, güvenli olmayan kürtaj, CYBE ve çocuk yaşta evlilik dahil zararlı geleneksel uygulamaların oranını da önemli ölçüde azaltacaktır.
Ayrıca, gençler Nijerya’da CSÜS hizmetlerinde erişimde zorluklarla karşı karşıyadır. Erişimi teşvik etmek ve artırmak için gençlerin savunuculuğa ilgi duyması gerekir. Genç dostu CSÜS hizmetlerinin uygulanmasını desteklemelidirler. Buna tamamen bağlıyım. Sosyal etki çalışmam aracılığıyla 300’den fazla gencin CSÜS bilgi ve hizmetlerine erişmesine yardımcı oldum.
Oluwafisayomi Olowu, Faculty of Nursing Science, Ladoke Akintola University of Technology, Nigeria
Sağlığını önceliklendir
İnsanların cinsel sağlık ve üreme sağlığı konusunda bilinçli olması gerektiğini düşünüyorum. Cinsel ilişkiden kaçınmıyorlarsa cinsel yaşamlarını daha çok korumaları gerekir. Korumak, kendine bakmayı içerir.
Bu geniş bir konu ve birçok bileşeni var. Cinsel sağlık, cinsel haklar, üreme sağlığı ve üreme haklarını içerir.
Ancak istenmeyen gebelikler ve cinsel yolla bulaşan hastalıklar üzerinde durmak istiyorum. Kişinin cinsel sağlığına öncelik vermemesi feci sonuçlara yol açabilir. Bunlardan biri, CSÜS’ü kişisel olarak alır ve etkili bir şekilde uygularsanız önleyebileceğiniz istenmeyen bir gebeliktir. Ayrıca, cinsel yolla bulaşan hastalıkların yaygınlığı ile ilgili, onlara yakalanmamak için çok dikkatli olmalısınız. Her şey cinsel ve üreme sağlığınızı ve hakkınızı ön planda tutmakla başlar.
Judith Amie Mustapha, Bo Governmental Hospital, Sierra Leone
Paylaşacak bir şeyiniz mi var? Yorumlarınızı aşağıya bırakın, sosyal medya platformlarımızda bizimle iletişime geçin: Facebook, Instagram, Twitter, Youtube ve TikTok, bize info@findmymethod.org adresinden e-posta gönderin veya forum.findmymethod.org adresindeki çevrimiçi topluluğumuza katılın. Doğum kontrol hakkında daha fazla bilgi için findmymethod.org adresini ziyaret edin.
Yazar hakkında: Bu makale Find My Method Ekibi tarafından hazırlanmıştır.