Dış Prezervatif Nedir?
Bazen erkek prezervatifi, “şemsiye”, “yağmurluk”, “deri” veya “profilaktik” olarak da adlandırılan dış prezervatifler, prezervatifteki spermin vajina, anüs veya ağza girmesini önlemek için ereksiyon halindeki penisin üzerine takılan koruyucu veya kılıflardır. En iyi bariyer doğum kontrol yöntemi olarak kabul edilen prezervatifler, gebelikleri önlemek ve cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara (CYBE) karşı korunmak için kullanılan en popüler yöntemlerden biridir. Her türlü cinsel ilişkiden önce erekte olmuş bir penisin veya bir seks oyuncağının üzerine takmanız yeterlidir.
Dış prezervatiflerin yüzlerce şekli ve boyutu vardır ve bunları kayganlaştırıcılı veya kayganlaştırıcısız olarak satın alabilirsiniz. En yaygın dış prezervatifler lateksten üretilir, ancak prezervatifler kuzu derisi, nitril, poliüretan ve poliizopren gibi diğer malzemelerden de üretilebilir.
Bazı dış prezervatifler sperm öldürücü bir kimyasal olan spermisit ile kaplanmıştır. Spermisit kaplı prezervatifler oral veya anal seks için önerilmez. Siz veya partneriniz spermisite karşı hassasiyet gösteriyorsanız, spermisit içermeyen prezervatifleri tercih ediniz.
Dış prezervatifler nasıl çalışır?
Dış prezervatif, spermin vajinaya girmesini engelleyen bir bariyer oluşturarak gebeliği önler. Ayrıca penis, meni, vulva, vajina veya anüsten kaynaklanan enfeksiyonların partnere geçmesini de engeller.
En iyi etki için dış kondomun her cinsel ilişkide doğru şekilde kullanılması gerekir (1).
Dış prezervatif çeşitleri
Lateks prezervatifler. Lateks prezervatifler kauçuktan yapılmıştır ve %800’e kadar esneme özelliğine sahiptir. Bunlar en yaygın prezervatiflerdir. Prezervatifin yırtılmasına veya kaymasına neden olarak hamilelik veya CYBE riskinizi artırabileceğinden, bunları yağ bazlı kayganlaştırıcılarla kullanmayın.
Lateks olmayan prezervatifler. Latekse alerjiniz varsa veya yağ bazlı kayganlaştırıcı tercih ediyorsanız, lateks olmayan prezervatifleri tercih edin. Genellikle poliizopren (sentetik kauçuk) veya poliüretandan (plastik) yapılırlar. Lateks prezervatif gibi bunlar da sizi hem hamilelikten hem de CYBE’lerden koruyabilir. Bu tür prezervatifler için yağ ya da su bazlı kayganlaştırıcılar kullanabilirsiniz. Genel olarak, prezervatif kullanırken su bazlı kayganlaştırıcılar önerilir ve cinsel zevki arttırabilirler.
Hayvan derisinden prezervatifler. Kuzu derisi prezervatifleri olarak da bilinen bu prezervatifler hayvan bağırsaklarının astarından yapılır. Lateks prezervatiflere alerjisi olan kişiler için iyi bir alternatiftir. Bununla birlikte, hamileliği önlemeye yardımcı olduklarını ancak CYBE’lerden koruyamadıklarını aklınızda bulundurun. Bu tür prezervatiflerle su ya da yağ bazlı kayganlaştırıcılar kullanabilirsiniz.
Dış prezervatifler ne kadar etkilidir?
Dış prezervatifin etkililiği büyük ölçüde onu nasıl kullandığınıza bağlıdır. Her cinsel ilişki sırasında prezervatif kullanmadığınızda hamilelik ve/veya cinsel yolla bulaşan enfeksiyon kapma riskiniz daha yüksektir. Prezervatif kaynaklı hamilelikler yanlış kullanım, yırtılma veya kaymadan kaynaklanır.
Yaygın olarak kullanıldığı şekliyle, doğum kontrol yöntemi olarak dış prezervatif kullanan her 100 kadından 13’ü kullanımın ilk yılı içinde hamile kalmaktadır. Bu da genel kullanımda %87 oranında etkililik anlamına gelmektedir. Mükemmel kullanımda, doğum kontrol yöntemi olarak dış prezervatif kullanan 100 kadından sadece 2’si kullanımın ilk yılında hamile kalmaktadır. Bu da her cinsel ilişki sırasında ve doğru şekilde kullanıldığında %98 etkililik anlamına gelmektedir.
Vajinal veya anal seks sırasında devamlı ve doğru kullanıldığında prezervatifler cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara (CYBE) yakalanma riskini azaltır. Mükemmel kullanımda erkek prezervatifleri, prezervatif kullanılmadığı takdirde meydana gelebilecek HIV bulaşmasını azaltmada %80-95 oranında etkilidir.
Dış prezervatiflerin doğru kullanımı, hem akıntı yoluyla bulaşan CYBE’lere (klamidya, bel soğukluğu, HIV) hem de ciltten cilde temas yoluyla bulaşanlara (insan papilloma virüsü ve herpes) yakalanma riskini azaltır (2).
