သန္ဓေတားထိုးဆေးများဟာ ကိုယ်ဝန်ကို ဘယ်လိုကာကွယ်ပါသလဲ
ထိုးဆေး သို့မဟုတ် ကိုယ်ဝန်တားထိုးဆေးဟုသိကြသည့် သန္ဓေတားထိုးဆေးများသည် အမျိုးသမီးခန္ဓာကိုယ်အတွင်းရှိ ဟော်မုန်းများ၏ လူလုပ်ဗားရှင်းများပါဝင်သည့် အရည်ဖြစ်ပါတယ်။ ၎င်းကို ပုံမှန်အားဖြင့် အမျိုးသမီး၏ ခန္ဓာကိုယ်အတွင်းသို့ သန္ဓေတည်ခြင်းမှ ကာကွယ်ရန် ထိုးသွင်းကြပါတယ်။ တခါထိုးပြီးတာနဲ့၊ ဟော်မုန်းဟာ ခန္ဓာကိုယ်အတွင်းသို့ ဖြေးညှင်းစွာ ဝင်ရောက်ပါတယ်။ ထိုးဆေးများဟာ သားဥအိမ်များကို ဥများထုတ်လုပ်ခြင်းမှ ကာကွယ်ခြင်းဖြင့် အလုပ်လုပ်ပါတယ်။ ၎င်းဟာ သုက်ကောင်များ ဥထံဝင်ရောက်ခြင်းမှ ကာကွယ်ရန် သားအိမ်ခေါင်းအချွဲကို ထူထပ်စေပါတယ်။
သန္ဓေတားထိုးဆေးအမျိုးအစားများ
လစဥ် သို့မဟုတ် စုပေါင်း ထိုးဆေးများ
စုပေါင်းထိုးဆေးသန္ဓေတားနည်းလမ်းဟုလည်းခေါ်ပါတယ်။ ၎င်းမှာ တလစာအတွက် သန္ဓေတားပေးနိုင်သည့် ဟော်မုန်းနှစ်ခု – ပရိုဂျက်စတင် နှင့် အက်စတိုဂျင် – တို့ပါဝင်ပါတယ်။
ပရိုဂျက်စတင်သီးသန့်ထိုးဆေး
ဒီထိုးဆေးမှာ အမျိုးသမီးခန္ဓာကိုယ်တွင် သဘာဝအတိုင်းတွေ့ရှိရသော ပရိုဂျက်စတင်ဟော်မုန်းနှင့် ဆင်တူသည့် လူလုပ်ဟော်မုန်း ပရိုဂျက်စတင်ပါဝင်ပါတယ်။ ၎င်းကို ကြွက်သားအတွင်း(intermuscular) သို့ တိုက်ရိုက်ထိုးသွင်းခြင်း သို့မဟုတ် အရေပြားအောက်(subcutaneous) တိုက်ရိုက်ထိုးသွင်းခြင်းလုပ်နိုင်ပါတယ်။ ပရိုဂျက်စတင်ထိုးဆေးအမျိုးအစား နှစ်မျိုး ရှိပါတယ် [2]။
NET-EN သို့မဟုတ် နှစ်လခံထိုးဆေး။
ဒီရေတိုထိုးဆေးဟာ ကိုယ်ဝန်ဆောင်ခြင်းမှ နှစ်လစာအတွက် ကာကွယ်ပေးပါတယ်။ ၎င်းကို သားကြောဖြတ်ထားပြီး ထိရောက်ရန်စောင့်နေသည့် အမျိုးသားများရှိသည့် အမျိုးသမီးများ၊ ဝက်သက်ကာကွယ်ဆေးထိုးထားပြီး ကာကွယ်မှုဖြစ်ပေါ်ရန် စောင့်နေသည့် အမျိုးသမီးများ သို့မဟုတ် အခြား ရေတို သို့မဟုတ် ရေရှည်ပြောင်းလဲနိုင်သည့် သန္ဓေတားနည်းလမ်းအသုံးပြုရန် တားဆီးသည့် အခြေအနေများရှိသည့်အမျိုးသမီးများမှ အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ NET-EN သည် Norigest၊ Noristerat နှင့် Syngestal စသည့်အမည်များနှင့်လည်း ရရှိနိုင်ပါတယ်။
DMPA သို့မဟုတ် သုံးလခံထိုးဆေး။
၎င်းဟာ သင့်ကို သုံးလစာအတွက် ကာကွယ်ပေးပါတယ်။ ရေတို သို့မဟုတ် ရေရှည်သုံးစွဲခြင်းအတွက် အကြံပြုထားပါတယ်။ ၎င်းကို ကြွက်သားများအတွင်း သို့မဟုတ် အရေပြားအောက်အတွင်းသို့ ထိုးသွင်းနိုင်ပါတယ်။
ကြွက်သားကြားထိုးသည့် သုံးလခံထိုးဆေးကို အများအားဖြင့် “ထိုးဆေး”၊ “ရှော့”၊ “လက်သီး”၊ “Depo Provera”၊ “Depo” သို့မဟုတ် “Petogen” ဟု ခေါ်ဆိုကြပါတယ်။
အရေပြားအောက်ထိုးသည့် ဗားရှင်းကို ပုံစံနှစ်မျိုးဖြင့် ရရှိနိုင်ပါတယ် – Sayana Press အမှတ်တံဆိပ်အောက်တွင်ဖြန့်ချီသည့် Uniject ထိုးဆေးအဖြစ် နှင့် “Depo-SubQ Provera 104” အမည်ဖြင့် ဖြန့်ချီသည့် ကြိုတင်ဖြည့်ထားသော တခါထိုးစာ စွန့်ပစ်နိုင်သည့် ထိုးဆေး တို့ဖြစ်ပါတယ်။ Sayana Press ၏ Uniiject စနစ်တွင် အသုံးပြုရလွယ်ကူသော အလွန်သေးငယ်သည့် ထိုးဆေးအပ်ပါရှိပါတယ်။ သင့်နိုင်ငံအတွင်းရှိ ဥပဒေများအပေါ် အခြေခံပြီး သင်ဟာ Sayana press ထိုးဆေးကို ကျန်းမာရေးစင်တာတွင် ထိုးနှံခြင်း သို့မဟုတ် ကိုယ်တိုင်ထိုးခြင်း ပြုလုပ်နိုင်ပါတယ် [3]။ ကိုယ်တိုင်ထိုးသော ထိုးဆေးများအတွက် ပိုမိုလေ့လာနိုင်ရန်၊ injectsayanapress.org သို့ သွားရောက်ပါ။
သန္ဓေတားထိုးဆေးများကို မည်ကဲ့သို့ထိုးသလဲ?
ထိုးဆေးကို စတင်သုံးစွဲရန် သင်ဆုံးဖြတ်ပါက ပထမဆုံးအနေနှင့် သင့်ရဲ့ ကျန်းမာရေးဝန်ဆောင်မှုပေးသူ သို့မဟုတ် လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းကျန်းမာရေးအလုပ်သမားနှင့် သင့်ရဲ့ ထိုးဆေးသင့်လျော်မှုကို ဆွေးနွေးပါ။ ဒီနည်းလမ်းဟာ သင့်အတွက် သင့်လျော်မှုရှိ၊ မရှိ ဆုံးဖြတ်ရန် သင့်အား မေးခွန်းအချို့မေးသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ သင့်ထိုးဆေးမှ မျှော်လင့်နိုင်သော ကာကွယ်ပေးမည့် အချိန်ပမာဏအကြောင်း၊ သတိထားရမည့် ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများ နှင့် နောက်ထပ် ထိုးဆေးထိုးနှံရန် မည်သည့်အချိန်တွင် သွားရောက်ရမည်တို့ကို သင့်အား ပြောပြသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။
ကြွက််သားကြားထိုးဆေးကို ကျန်းမာရေးဝန်ဆောင်မှုပေးသူမှ ထိုးပေးပြီး အရေပြားအောက်ထိုးဆေးအား ကျန်းမာရေးဝန်ဆောင်မှုပေးသူ သို့မဟုတ် သုံးစွဲသူကိုယ်တိုင် အိမ်တွင် ထိုးနှံနိုင်ပါတယ်။
သန္ဓေတားထိုးဆေးပထမဆုံးထိုးနှံမှုကို ဘယ်အချိန်မှာထိုးပါသလဲ?
- သင့်ဓမ္မတာကာလ၏ ပထမရက် မှ ဆယ့်ငါးရက်မြောက်အတွင်း မည်သည့်ရက်မဆို အရန်သန္ဓေတားနည်းလမ်းမလိုအပ်ပဲ ထိုးနိုင်ပါတယ် (အဘယ့်ကြောင့်ဆိုသော် ကာကွယ်ခြင်းဟာ ချက်ချင်းလုပ်ဆောင်ပေးသောကြောင့်ဖြစ်ပါတယ်)။
- ကွန်ဒုံးကဲ့သို့ အရန်သန္ဓေတားနည်းလမ်းအား နောက်ထပ် ခုနှစ်ရက်အတွက် အသုံးပြုလျှင် သင့်ဓမ္မတာကာလ၏ မည်သည့်ရက်တွင်မဆို။
- IUD ကို ဖယ်ရှားပြီးသည်နှင့်ချက်ချင်း (ဤအခြေအနေတွင် အရန်သန္ဓေတားနည်းလမ်းမလိုအပ်ပါ)။
- ပထမ သို့မဟုတ် ဒုတိယကိုယ်ဝန်ဆောင်ကာလ ကိုယ်ဝန်ဖျက်ချမှုအပြီး သို့မဟုတ် ၎င်းအချိန်ကျော်ပြီးနောက်မည်သည့်အချိန်တွင်မဆို ချက်ချင်းသုံးနိုင်ပါတယ်။
- ကလေးမီးဖွားပြီး ဓမ္မတာပုံမှန်အတိုင်းပြန်သွားစဥ်ကာလအတွင်း မည်သည့်အချိန်တွင်မဆို သို့မဟုတ် နို့မတိုက်သော အမျိုးသမီးများအတွက်ပိုမိုစောစွာ ထိုးနိုင်ပါတယ် [4]။
ကျွန်ုပ်ခန္ဓာကိုယ်၏ မည်သည့်အစိတ်အပိုင်းအတွင် သန္ဓေတားထိုးဆေး ထိုးနှံမှာလဲ?
DMPA ကြွက်သားကြားထိုးဆေး။
၎င််းကို လက်မောင်းအပေါ်ဖက်၊ ပေါင်အပေါ် သို့မဟုတ် တင်ပါးတို့မှာ ထိုးနှံပါတယ်။ တချိန်တည်းမှာပဲ အရေပြားအောက်ထိုးဆေးကို အရေပြားအောက် သို့မဟုတ် ဝမ်းဗိုက်၊ လက်မောင်းအပေါ်ဖက်၏ နောက်ပိုင်း၊ သို့မဟုတ် ပေါင်၏ အရှေ့ပိုင်းတို့တွင်ထိုးပါတယ်။ ကိုယ်တိုင်ထိုးသွင်းခြင်းပြုလုပ်နိုင်သော်လည်း၊ သင့်ရဲ့ ကျန်းမာရေးဝန်ဆောင်မှုပေးသူဟာ လိုအပ်သော ညွှန်ကြားချက်များပေးမှာဖြစ်ပါတယ် [5]။
NET-EN (နှစ်လခံထိုးဆေးများ)။
၎င်းဟာ လက်မောင်းအပေါ်ဖက်၊ ပေါင်အပေါ် သို့မဟုတ် တင်ပါးတို့မှာ ထိုးသော နက်ရှိုင်းသည့်ကြွက်သားကြားထိုးဆေးဖြစ်ပါတယ်။ ၎င်းဟာ DMPA ကြွက်သားကြားထိုးဆေးထက် ပိုမိုနာကျင်စေနိုင်ပါတယ်။
လစဥ််ထိုးဆေး
၎င်းဟာ လက်မောင်းအပေါ်ဖက်၊ ပေါင်အပေါ် ၊ တင်ပါး သို့မဟုတ် ပေါင်၏ အပြင်ပိုင်း တို့မှာ ထိုးသော နက်ရှိုင်းသည့်ကြွက်သားကြားထိုးဆေးဖြစ်ပါတယ်။
ကျွန်ုပ််၏ ထိုးဆေးကို မည်မျှ စောစော သို့မဟုတ် နောက်ကျစွာထိုးနိုင်မလဲ?
သင့်ရဲ့ထိုးဆေးအတွက် ထိုးနှံမှုနောက်ကျခြင်းဟာ ဒီသန္ဓေတားနည်းလမ်းရဲ့ အစွမ်းထက်မှုကို လျော့ကျစေနိုင်ပါတယ်။သင့်ရဲ့ ရက်စွဲကို မေ့ဖို့များပါက၊ ပြန်လည်ခြေရာခံနိုင်စေရန် သင့်ရဲ့ဖုန်းမှာ သို့မဟုတ် ပြက္ခဒိန်ပေါ်မှာ အသိပေးချက်ထားပါ။ ပြန်လည်ချိန်းဆိုထားသောရက်တွင် ထိုးဆေး ထိုးရန် သင့်အနေနှင့် မအားပါက၊ သင့်ရဲ့ ထိုးဆေးကို စောစော သို့မဟုတ် နောက်ကျစွာထိုးရန် အကန့်အသတ်ရှိပါတယ်။
DMPA (လစဥ်ထိုးဆေး)အတွက်။
သင်ဟာ ပြန်လည်ချိန်းဆိုထားသော ရက်စွဲထက် ၂ ပတ်စောပြီး သို့မဟုတ် လေးပတ်နောက်ကျပြီး ထိုးနိုင်ပါတယ်။
NET-En (နှစ်လခံထိုးဆေး)အတွက်။
သင်ဟာ ပြန်လည််ချိန်းဆိုထားသောရက်စွဲထက် ၂ ပတ် စောပြီး သို့မဟုတ် နောက်ကျပြီးထိုးနိုင်ပါတယ်။
လစဥ်ထိုးဆေးများအတွက်။
သင့်ရဲ့ ပြန်လည်ချိန်းဆိုထားသောရက်စွဲထက် ၇ ရက်စောပြီး သို့မဟုတ် နောက်ကျပြီး ထိုးနိုင်ပါတယ်။
DMPA (Depo သို့မဟုတ် သုံးလခံထိုးဆေး) အား ရေရှည်သန္ဓေတားနည်းလမ်းအဖြစ်သုံးရန် နှစ်သက်သော အမျိုးသမီးများ
သင်ဟာ DMPA အား ရေရှည် သန္ဓေတားနည်းလမ်းအဖြစ်သုံးရန် နှစ်သက်ပါက၊ သင့်ရဲ့ အခြေအနေကို ပြန်လည်စစ်ဆေးရန် နှင့် ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သည့် အန္တရာယ်များ၊ အကျိုးကျေးဇူးများအကြောင်း ဆွေးနွေးရန် နှစ်နှစ်ပြည့်တိုင်း သွားရောက်စစ်ဆေးသင့်ပါတယ်။ အသက် ၅၀ ပြည့်သွားသူများအား အခြားနည်းလမ်းတခုပြောင်းလဲသုံးစွဲရန်အကြံပေးထားပါတယ်၊ သို့သော်လည်း ၎င်းတို့အနေနှင့် ဆက်လက်သုံးစွဲလိုပါက၊ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သည့် အန္တရာယ်များအတွက် အရင်ဆုံးစစ်ဆေးမှုခံယူသင့်ပြီး သင့်လျော်သော အကြံများတောင်းခံနိုင်ပါတယ်။